Στην Αγγλία η έννοια του μαυρίσματος από τον ήλιο, στην υψηλή κοινωνία τουλάχιστον, δεν ήταν της μόδας. Κάθε άλλο, μάλιστα. Υπήρχαν προϊόντα που αφαιρούσαν το, κατά λάθος, μαύρισμα που μπορεί να αποκτούσαν οι γυναίκες.

Το μαυρισμένο κορμί ήταν χαρακτηριστικό εργάτη, που βρισκόταν πολλές ώρες έξω, εκτελώντας χειρονακτική εργασία, εκτεθειμένος στον ήλιο.

Θεραπευτικές ακτίνες

Την ίδια εποχή αναπτύχθηκε μια ολόκληρη σχολή που υποστήριζε ότι οι ακτίνες του ήλιο είναι χρήσιμες καθώς σκοτώνουν βακτήρια. Δερματικές ασθένειες αντιμετωπίζονταν με ηλιοθεραπεία. Όταν ξεκίνησαν οι αμφιβολίες για τις θεραπευτικές ιδιότητες του ήλιου, δημιουργήθηκαν εναλλακτικές, η ακτινοθεραπεία.

Το δερματικό φυματίωμα αντιμετωπίζονταν με υπεριώδεις ακτίνες που εφευρέθηκαν στα τέλη του 1800 από τον Νίλς Ράιμπεργκ Φίνσεν.

Ο ήλιος μπαίνει στους εσωτερικούς χώρους

Ολόκληρη βιομηχανία αναπτύχθηκε γύρω από την ακτινοθεραπεία. Φορητές συσκευές για οικιακή χρήση διαφημίζονταν συνεχώς.

«Βάλε το καλοκαίρι μέσα στον χειμώνα» υποστήριζαν οι κατασκευάστριες εταιρείες τότε.

Και έτσι άλλαξε και η μόδα. Η τάση ήθελε τα δέρματα ολοένα και πιο σκούρα.

Θεραπεία στις Άλπεις

Όταν ο Αύγουστος Ρόλιερ υποστήριζε ότι ο ήλιος μπορεί να θεραπεύσει την φυματίωση, δημιούργησε και το σανατόριο στο Λέισιν της Ελβετίας, μεταξύ πολλών άλλων στα υψώματα των Άλπεων.

Κάθε δωμάτιο είχε μπαλκόνι που έβλεπε στον ήλιο. Εισήχθη τότε η έννοια της σταδιακής έκθεσης στον ήλιο ώστε οι ασθενείς να αποκτούν ανοχή στον ήλιο αντί να καίγονται από αυτόν με την απότομη επαφή.

Υπαίθριες πισίνες

Την περίοδο του μεσοπολέμου όταν ενισχύθηκαν τα δικαιώματα των εργατών και προσφέρονταν πλέον άδειες μετ’ αποδοχών οι οικογένειες άρχισαν να πηγαίνουν εκδρομές. Τότε δημιουργήθηκαν και αρκετές ξενοδοχειακές μονάδες με υπαίθριες πισίνες.

Αλείψου

Και όπως άρχισε να αυξάνει η έκθεση στον ήλιο βγήκε και το πρώτο συνοδευτικό προϊόν. Η πρώτη αντηλιακή κρέμα δεν είχε καμία αναφορά προστασίας από τον ήλιο.

Η δράση της βοηθούσε στο ταχύτερο μαύρισμα, φροντίζοντας να μην καίγεται το δέρμα. Ωστόσο υπήρχε ανησυχία για τους πιθανούς κινδύνους που κρύβονταν πίσω από τον λαμπερό ήλιο. Κατά τον Β’ Παγκόμσιο Πόλεμο η έννοια της τροπικής νευροπάθειας είχε αρχίσει να φθίνει, ωστόσο υπήρχαν διαφημιστικές πινακίδες που ενημέρωναν τους στρατιώτες για τους κινδύνους από την υπερβολική έκθεση στον ήλιο.

Αρχίζουν οι διακοπές

Η τουριστική βιομηχανία ανθίζει μεταξύ 1960 και 1970. Τα αεροπορικά ταξίδια γίνονται πιο προσιτά, τα εισοδήματα αυξάνονται και ο κόσμος μπορούσε να ταξιδέψει πιο εύκολα. Κι έτσι γεννήθηκαν τα πακέτα διακοπών. Ακόμα περισσότερος ήλιος λοιπόν.

Ο Δείκτης Προστασίας από την ηλιακή ακτινοβολία

Χημικοί είχαν ήδη αρχίσει να αναπτύσσουν αντηλιακές κρέμες αλλά ο Αυστριακός επιστήμονας Φραντζ Γκράιτερ δημιούργησε τον Δείκτη Προστασίας που χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα.

Εφηύρε την κλίμακα το 1962 αλλά περίμενε μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’70 για να τον δει να αναγράφεται στις συσκευασίες των αντιηλιακών. (SPF – Sun Protection Factor)

Κάπου εδώ ήρθε και ο συσχετισμός με τον καρκίνο

Στα μέσα της δεκαετίας του ’80 και καθώς διανύαμε τις αρχές του ’90 άρχισαν ορισμένες χώρες να προωθούν ενημερωτικές καμπάνιες για τον συσχετισμό της έκθεσης στον ήλιο με τον καρκίνου του δέρματος. Μία από τις πιο επιτυχημένες «έτρεξε» στην Αυστραλία με το σλόγκαν «slip, slop, slap».

Ήταν άλλωστε μια πολύ θερμή χώρα με ανοιχτόχρωμους βορειοευρωπαίους. «Slip on a shirt, slop on some sunscreen and slap on a hat".

Ποιος είναι ο ιδανικός χρόνος έκθεσης στον ήλιο;

Σήμερα, κατά τη διάρκεια μιας νέας χιλιετίας, η ιατρική αλλάζει και πάλι. Η ενημέρωση για την ανάγκη μείωσης της έκθεσης στον ήλιο έχει περιορίσει σημαντικά τα ποσοστά κρουσμάτων καρκίνου του δέρματος παγκοσμίως. Αλλά υπάρχει διάχυτη ανησυχία, ότι η υπερβολική προστασία από τον ήλιο έχει στερήσει τον ανθρώπινο οργανισμό από τα απαιτούμενα επίπεδα βιταμίνης D, που είναι απαραίτητη για την θωράκιση των οστών και την συνολικότερη υγεία.

Αρχικώς κρυβόμασταν από τον ήλιο, μετά η έκθεση στις ακτίνες του έγινε υπερβολική. Σήμερα βρισκόμαστε κάπου στη μέση. Και όλα αυτά μέσα σε μόλις 100 χρόνια. Μπορεί τελικά να υπάρχει πράγματι ιδανικός χρόνος έκθεσης στον ήλιο και αυτός να διαφέρει για καθέναν από εμάς. Ωστόσο έχουμε λίγο δρόμο ακόμα μέχρι να βρούμε την ακριβή απάντηση σε αυτό.

Πηγή: BBC