Τα μετρητά που κυκλοφορούν έχουν σχεδόν διπλασιαστεί σε σχέση με 10 χρόνια νωρίτερα και έχουν σημειώσει σταθερή άνοδο κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους. Πρόκειται για μια τάση που αντανακλά τους φόβους σχετικά με την ευρωζώνη και τις τράπεζές της, καθώς και την αγανάκτηση για τα χαμηλά επιτόκια.

Τα μετρητά αυξήθηκαν σε 1,08 τρισ. ευρώ στις 19 χώρες του μπλοκ στα τέλη του περασμένου έτους, το οποίο αντιστοιχεί σε αύξηση 8% συγκριτικά με τις αρχές του 2015.

Η προσφορά χρήματος επίσης αυξήθηκε αυτή την περίοδο, εν μέρει λόγω της ποσοτικής χαλάρωσης ή από τύπωμα χρήματος.

Η τάση αυτή έχει μειώσει κατά πολύ τις τραπεζικές καταθέσεις αποδυναμώνοντας τα ιδρύματα. Τα capital controls απαγορεύουν τις αναλήψεις μεγάλων ποσών στην Ελλάδα, ενώ Κύπριος αξιωματούχος της κεντρικής τράπεζας είπε στο πρακτορείο πως μια γυναίκα έκαψε τα μετρητά της στο φούρνο διότι ξέχασε πως τα είχε κρύψει εκεί. Άλλοι Κύπριοι στοιβάζουν τα χρήματά τους σε πλυντήρια και μετά προσπαθούν να ανταλλάξουν τα μουλιασμένα χαρτονομίσματά τους στην κεντρική τράπεζα.

Ωστόσο, η κλίμακα της αύξησης καταδεικνύει πως αυτή η πρακτική δεν περιορίζεται σε προβληματικές οικονομικά χώρες.

«Υπάρχουν δύο θέματα: η έλλειψη εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα και η ανησυχία για το πού να επενδύσει κανείς τα χρήματά του», ανέφερε πρώην μέλος του συμβουλίου της κυπριακής κεντρικής τράπεζας, που τόνισε πως τα μετρητά «κάτω από το στρώμα» έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην οικονομία και λειτουργούν ενάντια σε αυτό που προσπαθεί να κάνει η ΕΚΤ: να φέρει περισσότερη ρευστότητα στο σύστημα.

Τα στοιχεία έρχονται εν μέσω μιας διαμάχης για την κατάργηση του χαρτονομίσματος των 500 ευρώ, στη λογική πως χρησιμοποιείται από τους απατεώνες. Η απόσυρση του νομίσματος, η οποία μπορεί να γίνει μόνο σταδιακά, θα μπορούσε να οδηγήσει τους αποταμιευτές στο να μετακινήσουν τα πάνω από 300 δισ. ευρώ που κρατούν σε 500ευρα.