Αξία :υπόληψη, αξιοπρέπεια, ικανότητα, ηθική αποτίμηση

Αξιοπρεπής : αυτός στον οποίο πρέπει, ταιριάζει αξία

Άξιος  : ισοβαρής, ισότιμος. («Ο δ’ άξιον ώνον έδωκε» Όμηρος Οδ. 388). Μεθομηρικώς με την ηθική έννοια : Ικανός, πρέπων, ούτος στον οποίο αρμόζει κάτι. (Ετυμολογικό λεξικό Μπαμπινιώτης)

Το αξιακό σύστημα που μοιράζομαι μαζί σας είναι αυτό που δυναμικά και in vivo, προστατεύει και υπηρετεί όλες τις προγενέστερες έννοιες στη βάση της αδιαίρετης βιοψυχοκοινωνικής οντότητας του ανθρώπου.

Οι έννοιες Ισονομία – Δικαιοσύνη – Ισοτιμία – Ελευθερία – Αποδοχή του διαφορετικού – Διαφάνεια – Κοινωνική συνείδηση είναι ένα σαφές αξιακό σύστημα. Όποιος ατομικά, κοινωνικά ή πολιτικά το καταστρατηγεί, τοποθετείται απέναντι στο μεγαλύτερο προνόμιο της ζωής, την ίδια την ζωή.

Τα 4 πρώτα Σ (Σώμα, Σκέψη, Συναίσθημα, Συμπεριφορά) που αναφέρθηκα ποιο πάνω, είναι σαφές ότι είναι «καταδικασμένα» να συνυπάρχουν σε ένα δυναμικό ταξίδι αλληλεπίδρασης. Το πόσο το ένα βοηθάει και ενεργοποιεί το άλλο, το πόσο διαταρασσόμενο το ένα ταράζει ή και ακινητοποιεί το άλλο, φαίνεται αρχικά μαγικό, είναι λες και αυθαίρετα και από μόνα τους το έχουν αποφασίσει. Δεν το έχουν όμως. Δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς.

Κάντε μια μικρή και γρήγορη άσκηση με τον εαυτό σας. Συγκεκριμενοποιείστε μια σκέψη που σας απασχολεί έντονα πχ. “Δεν αντέχω καθόλου να κάνω αυτή την δουλειά”.  Aν μίλαγε το συναίσθημά σας τι θα έλεγε αναφερόμενο στην σκέψη σας;  Π.χ. θλίβομαι; θυμώνω; αγχώνομαι;…

Όταν η σκέψη παράγει συναίσθημα, πως άραγε  νοιώθουμε το σώμα μας ; Νοιώθουμε κούραση; Ένταση; Ταχυκαρδία; Ανεξήγητη δυσκαμψία; Τι τα κάνουμε τα προηγούμενα τρία (Σκέψη, Σώμα, Συναίσθημα); Τους δίνουμε σημασία; Τα επεξεργαζόμαστε; Θέλουμε να συνειδητοποιήσουμε τα μηνύματα που μας στέλνουν;

 Κάποια αναμενόμενη ή μη συμπεριφορά δεν βγαίνει στην επιφάνεια; -ανάλογα της προσωπικότητας και του χαρακτήρα του καθένα μας- π.χ. νοιώθουμε απομόνωση και αυτολύπηση,  βρίζουμε στην οδήγηση,  κλωτσάμε αντικείμενα, τα πίνουμε ή… κοιμόμαστε; 

Πολύ απλά λοιπόν δεν γίνεται να αποσπασματοποιήσουμε αυτά τα τέσσερα Σ- το θέλουμε ή όχι είναι συνδεδεμένα.

Ξεκινώ από μια ολιστική αρχή. Σύμφωνα με αυτή την αρχή όλα συμπεριλαμβάνονται σε μια μικρή ενότητα και όλα συνδέονται με όλα. Ένα κινέζικο ρητό λέει “ Η θάλασσα περιέχεται μέσα στις σταγόνες” . Αυτό που προσεγγίζουμε μέσα από τα 4 Σ μας θα έχει λοιπόν πάντα επίδραση στα άλλα. Εδώ αναφέρομαι στην αρχή της διαδοχικής επίδρασης.

Ας πιάσουμε τώρα και τα άλλα 2 Σ, πιο ζόρικα αλλά και πιο καθοριστικά για την ποιότητα της ζωής μας. Την Στάση ζωής και την Συνειδητότητα. Αυτά τα 2 Σ όσο και απαιτητικά φαίνονται είναι στην πραγματικότητα όμως τα πιο εξειδικευμένα και ελεύθερα εργαλεία που θα καθορίσουν την ατομική και κοινωνική μας πραγμάτωση.

Η ατομική και κοινωνική στάση μας  και η ενεργή συνειδητότητα  είναι ο τρόπος που σχετιζόμαστε με εμάς τους ίδιους και με το περιβάλλον μας, ο τρόπος που ερχόμαστε σε αντιπαράθεση με τον εσωτερικό και εξωτερικό μας κόσμο, ο τρόπος που δημιουργούμε σχέσεις, που σκεφτόμαστε ή αντιλαμβανόμαστε. Η στάση ζωής και η συνειδητότητα αυτής της στάσης μας βοηθάει να επεξεργαστούμε αυτό που καταλαβαίνουμε ως σωστό ή αυτό που θεωρούμε λάθος.

Η συνειδητότητα και η στάση ζωής που επιφέρει, δεν είναι ένα ονειρικό, εξιδανικευμένο τοπίο. Έχει αντιθέσεις που είναι μέρος της ζωής μας. Οι διαφορές χαρίζουν “πλούτο” και “ποικιλίες”. Πρόκειται για μια ισορροπία για την ανάδειξη απωθημένων και σκοτεινών πλευρών μας. Οι συγκρούσεις συχνά πονάνε αλλά χωρίς αυτές δεν υπάρχουν ευκαιρίες ανάπτυξης. Η αντίσταση δεν μπορεί να είναι παρά μια δυναμική ενέργεια που πρέπει να αξιοποιηθεί.

Σιγά- σιγά νομίζω πως και με τα τελευταία 2 Σ (στάση ζωής και συνειδητότητα) εμφανίζεται καθαρά πως το αξιακό σύστημα είναι ίσως το υπέδαφος, η πυξίδα, η γόνιμη μήτρα, η συμπαγής δομή που μπορεί μέσα απ’ αυτή το άτομο και η κοινωνία να βρίσκει τρόπους να στέκεται και να βιώνει μία υπαρξιακή τοποθέτηση, μια σταθερότητα και μια δυνατότητα αυθεντικότητας.

Τώρα, αυτή η διαρκής ιογενής κατάσταση του αξιακού συστήματος που ζούμε, από αρχικά καταθλιπτική και βίαιη που πυρπολεί χυδαία τα 6 Σίγμα μας, πλέον μου φαίνεται ένα γκροτέσκο κατασκεύασμα που δυστυχώς φέρνει εθισμό και αδράνεια.

Δύο λέξεις λοιπόν φωνάζουν τα 6 Σ μας, ενεργητική αντίσταση μέσα από κοινωνικές δημιουργικές σχέσεις εγγύτητας, αξιοπρέπειας και αυθεντικότητας.

Δεν είναι ανάγκη να γυρίσουμε κάτι ανάποδα για να το δούμε, μπορούμε απλά να το τραντάξουμε. Πιστέψτε με πως μια καλλιεργημένη συνείδηση είναι πάντα πιο δίκαιη και από τον νόμο. Το γεγονός ότι θυμώνουμε, πάει να πει πως η ύπουλη ίωση του κυνισμού και του ψευδούς δεν μας κατέκτησαν.

Για τους αξιοπρεπείς ανθρώπους, το επιβαλλόμενο ξετσίπωμα είναι μια ύπουλη συνεχόμενη ίωση, ένας αργός θάνατος. Όχι λοιπόν. Όχι. Ας φτιάξουμε σκέψεις που  να μας συγκινούν, ας βιώσουμε την αξιοπρέπειά μας και ας την μοιράσουμε έτσι ώστε να συγκινεί και τους συνοδοιπόρους μας. Η ομορφιά βρίσκεται όταν το Εγώ δυναμώνει και συναντά το Εσύ και το Εμείς.

Οικονομικά φάρμακα σας προτείνω λοιπόν για αυτή την βαριά διαρκή ίωση που μας περιβάλει και μας μολύνει.

“Η ελευθερία και η συνειδητοποιημένη εγγύτητα  είναι θεραπευτική”

Ας είμαστε χρήσιμοι τεχνίτες της ζωής

Στο επανιδείν

*Η Ελένη Ν. Γύρα, είναι 

Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια