Περίληψη

Σχεδόν συνωμοτική πια η εκφραστική που ψάχνει «νόημα» της ελληνικής παρουσίας στο σήμερα. Δεν υπάρχει ενθαρρυντικό σημάδι, μοιάζει, τόσες δεκαετίες τώρα, σαν να μην έχει υπάρξει η επιφυλλιδογραφική, τακτή (και πεισματική), κυριακάτικη παρέμβαση στα κοινά. Επιβιώνουν «λάθρα» οι επιφυλλίδες μου, κι αυτό μάλλον βεβαιώνει ότι κάποτε οπωσδήποτε θα διαβαστούν. Μοιάζουν σιωπηρά καταδικασμένες σε συμφωνημένη αποσιώπηση: Οι «αριστεροί» τις αντιπαρέρχονται υπεροπτικά σαν «δεξιές», οι «δεξιοί» τις απεχθάνονται σαν ανυπόφορα «αριστερές», οι «κεντρώοι» απλώς δεν τις καταλαβαίνουν, δεν έχουν τις «προσλαμβάνουσες». Γενικευμένη και αυτονόητη ἡ αγνόηση-παραθεώρησή τους βεβαιώνει ότι αυτές οι επιφυλλίδες οπωσδήποτε κάποτε θα διαβαστούν. Οι συγκαιρινοί αναπόφευκτα σκοντάφτουν στις ανεπάρκειες και αδυναμίες του επιφυλλιδογράφου: Η οδύνη του δεν είναι καθαρμένη από επιθετικότητα, ὁ πόνος του συχνά διαπλέκεται με την οργή. Κυρίως, αποδείχνεται ευκολόπιστος: όλους, όταν ξεκινάνε, τους παρουσιάζει ευέλπιδες, προβάλλει τα θετικά τους στοιχεία, ποντάρει στις αγαθές τους φιλοδοξίες, στη δημιουργική τους φιλοτιμία. Και τον διαψεύδουν μετά, όλοι. Λοιπόν, οι επιφυλλίδες αυτές κάποτε θα διαβαστούν.

Περίληψη

«Δημόσιος ο ίδιος ως σύμβολο, ως κοινός τόπος αναφοράς, ως κομβικό σημείο που πάνω του τέμνονται οι πολλοί δρόμοι της σύγχρονης ιστορίας, της τέχνης, της ανθρώπινης περιπέτειας, καταφέρνει ωστόσο [ο Μίκης Θεοδωράκης] να παραμένει ο μοναχικός ιδιώτης ενός γλαυκού ουρανού που με την αυθορμησία παιδιού ονομάζει τα πράγματα κι αυτά τον ακολουθούν στο παιχνίδι της κάθε λεπτού δημιουργίας. […] Των πόθων της ψυχής του είναι εν τέλει καταγραφή τα ποιήματα, τα μικρά χαρτιά-καθρέφτες που πάνω τους κοιτάζεται απροσποίητος, ανυπεράσπιστος και χωρίς βάρος. Θαυμάζει, απογοητεύεται, θρηνεί, περιμένει, λυπάται, διαπιστώνει, αλλά πιστώνει την οφειλή. Αύριο θα επανέλθει. Απ’ “ένα δρόμο ανηφορικό, γεμάτο ζεστή βροχή που τελικά καταλήγει σε ποτάμι”. Ή, αλλιώς, απ’ τη μουσική. Τη μουσική, κύριε Θεοδωράκη!» Τα χειρόγραφα και τα σχέδια που περιλαμβάνονται στην έκδοση προέρχονται από το Αρχείο Μίκη Θεοδωράκη, το οποίο απόκειται στη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής». Το έργο εξωφύλλου είναι της Έφης Ξένου. Το συγκεκριμένο σκίτσο έχει δημοσιευθεί στην εφημερίδα Τα Νέα.

Περίληψη

Σχεδόν συνωμοτική πια η εκφραστική που ψάχνει «νόημα» της ελληνικής παρουσίας στο σήμερα. Δεν υπάρχει ενθαρρυντικό σημάδι, μοιάζει, τόσες δεκαετίες τώρα, σαν να μην έχει υπάρξει η επιφυλλιδογραφική, τακτή (και πεισματική), κυριακάτικη παρέμβαση στα κοινά. Επιβιώνουν «λάθρα» οι επιφυλλίδες μου, κι αυτό μάλλον βεβαιώνει ότι κάποτε οπωσδήποτε θα διαβαστούν. Μοιάζουν σιωπηρά καταδικασμένες σε συμφωνημένη αποσιώπηση: Οι «αριστεροί» τις αντιπαρέρχονται υπεροπτικά σαν «δεξιές», οι «δεξιοί» τις απεχθάνονται σαν ανυπόφορα «αριστερές», οι «κεντρώοι» απλώς δεν τις καταλαβαίνουν, δεν έχουν τις «προσλαμβάνουσες». Γενικευμένη και αυτονόητη ἡ αγνόηση-παραθεώρησή τους βεβαιώνει ότι αυτές οι επιφυλλίδες οπωσδήποτε κάποτε θα διαβαστούν. Οι συγκαιρινοί αναπόφευκτα σκοντάφτουν στις ανεπάρκειες και αδυναμίες του επιφυλλιδογράφου: Η οδύνη του δεν είναι καθαρμένη από επιθετικότητα, ὁ πόνος του συχνά διαπλέκεται με την οργή. Κυρίως, αποδείχνεται ευκολόπιστος: όλους, όταν ξεκινάνε, τους παρουσιάζει ευέλπιδες, προβάλλει τα θετικά τους στοιχεία, ποντάρει στις αγαθές τους φιλοδοξίες, στη δημιουργική τους φιλοτιμία. Και τον διαψεύδουν μετά, όλοι. Λοιπόν, οι επιφυλλίδες αυτές κάποτε θα διαβαστούν.

Περίληψη

«Πρώτα παίζεις μπάλα και επιλέγεις ομάδα και μετά γίνεσαι γιατρός, δικηγόρος ή αποκτάς οποιοδήποτε άλλο επάγγελμα, ή και κόμμα», παρατήρησε εύστοχα ο Μίκης Θεοδωράκης. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, στην Ελλάδα, ένα μέρος της υψηλής διανόησης θεωρεί το ποδόσφαιρο «όπιο του λαουτζίκου». Όταν ο Μαρξ έγραφε το 1844 ό τι η θρησκεία είναι το όπιο του λαού, ήθελε να καταδείξει πως ο άνθρωπος πρέπει να διεκδικεί την πραγματική ευτυχία και όχι την απατηλή. Το ποδόσφαιρο εμφανίστηκε αιώνες μετά τις επίσημες θρησκείες, ωστόσο, σε λιγότερο από εκατό έτη, εξελίχτηκε σε παγκόσμια κοσμική θρησκεία, με το σύνολο των πιστών του να ξεπερνάει το αριθμητικό σύνολο του ποιμνίου των κορυφαίων θρησκειών. Το κοινό στοιχείο ανάμεσα στο ποδόσφαιρο και στη θρησκεία είναι ότι διαθέτουν πιστούς οπαδούς, λατρεύονται σε «ναούς» και στηρίζονται στο ίδιο δόγμα, το «πίστευε και μη ερεύνα» […] «Ο ελληνικός λαός ζει με το ποδόσφαιρο. Η ομάδα του είναι ιδανικό, είναι όραμα, είναι η πίστη του», θα πει ο Μίκης Θεοδωράκης στο «Χίλτον». Ωστόσο, στις μέρες μας, όχι μονάχα το ποδόσφαιρο, αλλά και τέχνες, ελέγχονται σε μεγάλο βαθμό από εξουσίες που δεν σέβονται τον δημιουργό, τον άνθρωπο, τις αξίες. Όμως, η ανάθεση της διαχείρισης της ζωής μας στους κάθε λογής δημαγωγούς, τυχοδιώκτες και διεφθαρμένους μήπως είναι έργο αποκλειστικά δικό μας; […] «Κάποιος γεννιέται και πεθαίνει με τα χρώματά του. Κι εγώ, όπως ξέρετε, έχω αλλάξει πολλά κόμματα –και με έχουν κατηγορήσει γι’ αυτό– αλλά τον Ολυμπιακό δεν τον αλλάζω», θα δηλώσει ο Μίκης Θεοδωράκης, μέσα σε κλίμα συναισθηματικής φόρτισης, στη γιορτή του «Χίλτον». Όμως, την εποχή του άκρατου επαγγελματισμού, οι άσοι των γηπέδων αλλάζουν ομάδες σαν τα πουκάμισα.

Περίληψη

Πρόκειται για μια συλλογή από τριάντα τέσσερα αυτοτελή διηγήματα, που ξεπηδούν από τις ρωγμές του χρόνου και μας ταξιδεύουν, μέσα από μια γλαφυρή και λυρική αφήγηση, σε διαδρομές κοντινές και μακρινές, από το «αγιασμένο» Διδυμότειχο στην «πλανεύτρα» Νέα Υόρκη, διαδρομές οικείες μα και μεταφυσικές. Εμπειρίες ζωής και συναντήσεις με σημαντικά πρόσωπα του κόσμου τούτου, που πίσω τους κρύβεται ο «πανταχού παρών» συγγραφέας, συνθέτουν έναν καμβά δυνατών συναισθημάτων, καθημερινών διδαγμάτων και φιλοσοφικών αναζητήσεων, από τον οποίο δεν θα μπορούσαν να λείπουν η αέναη επιστροφή στις ρίζες, η αστείρευτη αγάπη για τη ζωή και το αδιάκοπο κυνήγι του ονείρου.