Τουρκία: «Παγώνουν» βίζα κι ένταξη, «πράσινο φως» για χρηματοδότηση
Όπως ήδη είχε διαφανεί από τα προσχέδια η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας «ξεκλειδώνει» την άμεση χρηματοδότηση των 3 δις (που κι αυτά δίνονται υπό όρους και με έλεγχο) δεν δίνει όμως την βίζα και την ένταξη.
Ειδικότερα
-Η κατάργηση της βίζας για τους τούρκους πολίτες τίθεται υπό την αυστηρή προϋπόθεση της τήρησης και των 72 προαπαιτούμενων από τα οποία η Τουρκία σήμερα πληρεί τα 35.
-Σε ό,τι αφορά τα ενταξιακά κεφάλαια, ξεπαγώνει το κεφάλαιο 33 που είχε παγώσει ο Σαρκοζί, ενώ ήδη έχει ξεπαγώσει από το Νοέμβριο το κεφάλαιο 17. Δεν ανοίγουν όμως τα κεφάλαια που έχουν μπλοκάρει Κύπρος και Ελλάδα. Σχετικώς, ο Αλέξης Τσίπρας ευχαρίστησε χθες τον γάλλο Πρόεδρο Ολάντ.
-Σε ό,τι αφορά την χρηματοδότηση σημειώνεται πως όταν εξαντληθούν οι πόροι από τα 3 δις που θα κατευθυνθούν σε προγράμματα για τους πρόσφυγες, (στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης, των υποδομών, της διατροφής και άλλων εξόδων διαβίωσης) και υπό την προϋπόθεση ότι οι παραπάνω δεσμεύσεις έχουν υλοποιηθεί, τότε θα υπάρξει χρηματοδοτική διευκόλυνση 3 ακόμη δις έως το τέλος του 2018.
Επίσης, η Τουρκία παίρνει υποστήριξη στο φλέγον γι’ αυτήν ζήτημα της ζώνης ασφαλείας στα σύνορα με τη Συρία: « Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα συνεργασθούν με την Τουρκία σε κάθε κοινή προσπάθεια βελτίωσης των ανθρωπιστικών συνθηκών στο εσωτερικό της Συρίας, ιδίως σε ορισμένες περιοχές κοντά στα τουρκικά σύνορα, η οποία θα έδινε την δυνατότητα στον τοπικό πληθυσμό και τους πρόσφυγες να ζήσουν σε ασφαλέστερες περιοχές».
Τεχνική και χρηματοδοτική βοήθεια στην Ελλάδα, μετεγκαταστάσεις με το σταγονόμετρο
Από τη σκοπιά των ελληνικών επιδιώξεων αξίζει να σημειωθούν τα εξής:
Ο πρωθυπουργός εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι το πρόγραμμα μετεγκαταστάσεων θα προχωρήσει παρόλο που όπως είπε ο ίδιος οι 160.000 μετεγκαταστάσεις από Ελλάδα και Ιταλία που προβλέπει η απόφαση του Συμβουλίου τον Σεπτέμβριο του 2015 και οι 72.000 μετεγκαταστάσεις από την Τουρκία αφορούν εθελοντική συμμετοχή των κρατών – μελών της ΕΕ(το δε πρόγραμμα για τις 160.000 μετεγκαταστάσεις αφορά τη διετία). Στην κοινή δήλωση ΕΕ – Τουρκίας δεν υπάρχει αναφορά στις μετεγκαταστάσεις από την Ελλάδα και στο κείμενο των συμπερασμάτων δε δίνεται έμφαση, αναφέρεται απλώς πως « ζητείται επιτάχυνση της μετεγκατάστασης από την Ελλάδα, με τη διεξαγωγή των απαραίτητων ελέγχων ασφαλείας».
Αντιθέτως από την Ελλάδα ζητείται περισσότερη δουλειά στα hotspots και προς τούτο θα λάβει ενίσχυση σε προσωπικό. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό «άμεσα τις επόμενες μέρες θα έρθουν στην Ελλάδα περίπου 2.300 άτομα, 400 εμπειρογνώμονες στα ζητήματα ασύλου, 400 μεταφραστές και 1.500 άτομα, που αφορά προσωπικό εξειδικευμένο σε θέματα ασφαλείας».
Προβλέπεται επίσης έκτακτη χρηματοδοτική βοήθειαγια την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες που έχουν εγκλωβιστεί στην ελληνική επικράτεια.
Με άλλα λόγια προβλέπεται τεχνική και χρηματοδοτική βοήθεια ώστε η Ελλάδα να αντιμετωπίσει την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο εσωτερικό, αλλά κατά τα λοιπά μοιάζει να έχει αφεθεί μόνη της αφού δεν φαίνεται να κατοχυρώνεται με κάποιο σαφή τρόπο η επιτάχυνση των μετεγκαταστάσεων.
Επίσης, ως προς το αίτημα της Ελλάδας να της παρασχεθεί νομική κάλυψη από την ΕΕ για την αναγνώριση της Τουρκίας ως «ασφαλούς τρίτης χώρας» ώστε να είναι δυνατή η επιστροφή προσφύγων τα πράγματα είναι ασαφή. Στο κείμενο των συμπερασμάτων στο σημείο 3 αναφέρεται: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο λαμβάνει υπόψιν την οδηγία της Κομισιόν για τα επόμενα επιχειρησιακά βήματα στη συνεργασία μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας στον τομέα της μετανάστευσης, και ειδικά στο πώς μια αίτηση ασύλου από έναν μετανάστη που περνά από την Τουρκία στην Ελλάδα μπορεί να απορριφθεί, βάσει της έννοιας της «πρώτης χώρας ασύλου», ή της «ασφαλούς τρίτης χώρας», βάσει του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου.
Διεθνής Αμνηστία: Η Τουρκία δεν είναι ασφαλής χώρα
Σημειώνεται ότι ως προς τα παραπάνω υπήρξε άμεση αντίδραση της Διεθνούς Αμνηστίας η οποία σε ανακοίνωσή της μεταξύ άλλων τονίζει: «Οι εγγυήσεις ως προς τον σχολαστικό σεβασμό απέναντι στο διεθνές δίκαιο είναι ασυμβίβαστες με την επιστροφή στην Τουρκία όλων των παράτυπων μεταναστών που θα φτάνουν στα Ελληνικά νησιά από την Κυριακή. Η Τουρκία δεν είναι ασφαλής χώρα για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες και κάθε διαδικασία επιστροφής που βασίζεται σε αυτή την παραδοχή δεν ευσταθεί νομικά και ηθικά, ανεξαρτήτως ποιες πλασματικές εγγυήσεις προηγηθούν του εν λόγω προαποφασισμένου αποτελέσματος».