ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

Τζων Κασσαβέτης ο ήρωας του ανεξάρτητου σινεμά.

Tweet
Share
Tweet
Share

του Δημήτρη Καπράνου

Ένας "Κένταυρος" από την Ζαγορά του Πηλίου

Στις 3 Φεβρουαρίου του 1989, έφυγε από την ζωή ένας σπουδαίος άνθρωπος. Ο Τζων Κασσαβέτης, ο μοναχικός καβαλάρης του ανεξάρτητου κινηματογράφου.

Ο Ιωάννης Νικόλαος Κασσαβέτης, γιος Ελλήνων μεταναστών, γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη στις 9 Δεκεμβρίου του 1929.
Λίγο καιρό μετά τη γέννησή του, το ζεύγος Κασσαβέτη επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου έμεινε μέχρι τα επτά του χρόνια. Όταν η οικογένεια επέστρεψε στην Αμερική, ο μικρός δεν μιλούσε "γρυ" αγγλικά!
Μοιραία, στο σχολείο ήταν μέτριος, αλλά κατάφερνε να περνάει τις τάξεις και μπόρεσε να φοιτήσει σε κολλέγιο, από το οποίο, όμως, "κόπηκε" λόγω χαμηλής βαθμολογίας.

Έτσι αποφάσισε να εγγραφεί στην "Αμερικανική Δραματική Ακαδημία", καθώς άκουγε από τους φίλους του ότι εκεί θα εύρισκε "ένα μάτσο όμορφα κορίτσια"...
Το 1950 τελειώνει την Ακαδημία και ψάχνεται σε διάφορες "οντισιόν" στα θέατρα ως ηθοποιός.

Σε μια από αυτές, συναντά την ηθοποιό Τζίνα Ρόουλαντς, την ερωτεύεται κεραυνοβόλα και παντρεύονται έπειτα από τέσσερα χρόνια.
Η γυναίκα του βρίσκει δουλειές, αλλά ο ίδιος εξασφαλίζει μόνο μικρούς ρόλους σε ταινίες και τηλεοπτικά σήριαλ.
Μέσα του, όμως, έχει το "μικρόβιο" του σκηνοθέτη και, με την οικονομική βοήθεια της οικογένειάς του και κάποιων φίλων, γυρίζει την ταινία "Σκιές", με την οποία κερδίζει μεν βραβείο στο Φεστιβάλ της Βενετίας, αλλά δεν βρίσκει διανομέα στις ΗΠΑ!

Τελικά προβάλλεται εκεί ως "ταινία εισαγωγής" και ο Κασσαβέτης εξασφαλίζει για λίγο την στήριξη της κινηματογραφικής βιομηχανίας του Χόλιγουντ και γυρίζει δυο ταινίες: "Όταν ο Πόθος Προστάζει"(1961) και "Σε περιμένει το Παιδί μας" (1963), αλλά τα φιλμ αυτά κρίνεται ότι "δεν πιάνουν τον παλμό των Αμερικανών" και η χρηματοδότηση κόβεται!

Ο Κασσαβέτης, μένει χωρίς στήριξη, αλλά είναι και καλός ηθοποιός! Έτσι, παίζει στις ταινίες "Και οι δώδεκα ήταν καθάρματα" και στο "Μωρό της Ρόζμαρι", πλάι στην Σάρον Τέιτ, σε σκηνοθεσία Ρομάν Πολάνσκι! Κερδίζει αρκετά χρήματα, με τα οποία (μαζί με όσα κέρδιζε και η γυναίκα του) χρηματοδοτεί τις ταινίες που σκηνοθετεί!
Ο Κασσαβέτης σκηνοθετεί και η γυναίκα του πρωταγωνιστεί! Κι αφού δεν έχει στούντιο, κάνει στούντιο το σπίτι του!
Στις ταινίες, που γυρίζονται τα Σαββατοκύριακα παίζουν φίλοι ηθοποιοί, οι οποίοι "θα πληρωθούν αργότερα". Και το 1968 ολοκληρώνει το φιλμ "Σύζυγοι", που προτείνεται για τρία Όσκαρ!

Ο "Έλληνας" Κασσαβέτης, αποθεώνεται στην Ευρώπη, που "του πάει καλύτερα . Η ταινία "Μίνι και Μόσκοβιτς" σαρώνει όπως και το "Μια γυναίκα εξομολογείται".
Οι Αμερικανοί τον δέχονται πάντα με επιφύλαξη, οι Ευρωπαίοι τον αποκαλούν "Ο Ευρωπαίος Αμερικανός".
Οι ταινίες του θυμίζουν την ευρωπαϊκή "νουβέλ βαγκ" , καθώς ασχολούνται με την καθημερινότητα και την ψυχή των ανθρώπων, κυρίως τη μεσαίας και της εργατικής τάξης. Τα πλάνα του είναι κοντινά, ο ρεαλισμός εμφανής, όπως και οι επιρροές από Όρσον Ουέλς και Φράνκ Κάπρα.
"Ίσως δεν υπήρχε Αμερική, ίσως υπήρχε μόνο ο Κάπρα" συνήθιζε να λέει, προσπαθώντας να βρει το "κουμπί" που θα έκανε τον θεατή να ταυτίζεται με το έργο του.
Παράλληλα με όλα αυτά, διδάσκει, μαζί με την γυναίκα του, στη δική τους μικρή σχολή υποκριτικής, όπου ο Κασσαβέτης διδάσκει την μέθοδο της "μυϊκής τέχνης".
Πρόκειται για κινησιολογική τεχνική, με τον ηθοποιό να επαναλαμβάνει συνεχώς τις ίδιες κινήσεις, μέχρι να τις εκτελεί κατά τρόπο μηχανικό, Και γράφει συνεχώς σενάρια. Είχε πάντα γραμμένο το σενάριο , αλλά άφηνε ελεύθερους τους ηθοποιούς για να αυτοσχεδιάσουν.

"Το γύρισμα δεν σταματούσε ποτέ ό,τι κι αν γινόταν. Αν σου έπεφτε κάτι, απλά συνέχιζες. Αυτή η ελευθερία δυνάμωσε τις φήμες περί αυτοσχεδιασμού", λέει η Τζίνα Ρόουλαντς. "Ο Τζον έγραφε το σενάριο όχι όπως θα έπρεπε να μιλούν οι άνθρωποι, αλλά όπως πραγματικά μιλάνε – αργκό, απλή συζήτηση- έδινε μια τόσο φυσική αίσθηση στις ταινίες του, που οι θεατές νόμιζαν ότι όλοι οι διάλογοι ήταν της στιγμής" λέει χαρακτηριστικά.

Ο Τζον Κασσαβέτης θεωρείται ένας από τους σκηνοθέτες που επηρέασαν αποφασιστικά τον κινηματογράφο του 20ου αιώνα.
" Έγινα αναγκαστικά επαγγελματίας ηθοποιός. Θα προτιμούσα να ήμουν ερασιτέχνης. Αλλά πρέπει να κερδίσω χρήματα για να κάνω ταινίες. Δυστυχώς, η σκηνοθεσία είναι ένα εξαιρετικά ακριβό χόμπι " έλεγε ο Κασσαβέτης, που κατά την δεκαετία '80, ο συνέχισε να εργάζεται ως ηθοποιός και ολοκλήρωσε τις ταινίες "Γκλόρια" (θρυλικό φιλμ) , "Ερωτική Θύελλα" και "Big Trouble", κερδίζοντας βραβεία και την αποθέωση στα ευρωπαϊκά φεστιβάλ!

Το 1984 προσβάλλεται από καρκίνο και του δίνουν έξι μήνες ζωής! Εκείνος, όμως, αντέχει ως τις 3 Φεβρουαρίου του 1989, που αφήνει τον μάταιο τούτο κόσμο από κίρρωση του ήπατος (έπινε σαν σφουγγάρι), αφήνοντας πίσω του περισσότερα από 40 σενάρια και μια μισοτελειωμένη ταινία, (She’s Delovely) την οποία ολοκλήρωσε οκτώ χρόνια αργότερα ο γιος του, Νικ, ένα από τα τέσσερα παιδιά του Τζον και της Τζίνα, τα οποία ασχολούνται με τον κινηματογράφο.

Οι ταινίες του "Έλληνα" Τζων Κασσαβέτη, με καταγωγή από την Ζαγορά του Πηλίου παίζονται συχνά ακόμη και σήμερα και διδάσκονται σε όλες τις μεγάλες κινηματογραφικές σχολές και ο ίδιος θεωρείται ο ήρωας και ο μέγας μύστης του ανεξάρτητου κινηματογράφου. Ένας αληθινός "Κένταυρος" της 'Εβδομης Τέχνης.

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: Προηγούμενο θέμα Επόμενο θέμα

Προσθήκη σχολίου

Premium Penna Reporter Mamamia CityWoman