Ένα αναμφισβήτητα, αξιόλογο «προϊόν» στο παρελθόν, που σήμερα στερείται προστιθέμενης αξίας (added value), με υπέρ-εκτιμημένα (over valued) συστατικά στην εσωτερική της αγορά και, δυστυχώς, υπό-εκτιμημένα (under valued) στις διεθνείς αγορές, αφού κρίνεται ως αναξιόπιστο και αναποτελεσματικό!

Καταλήγοντας στη διαπίστωση αυτή, από τη σκοπιά ενός marketer, δεν μπορώ να μην αιτιολογήσω την αποτυχία των πολιτικών «marketers», οι οποίοι χειρίστηκαν το positioning ενός τόσο πολύτιμου προϊόντος. Είναι απορίας άξιον, πως ορισμένοι τα τελευταία χρόνια -και ειδικότερα μετά τη μεταπολίτευση- αντιλήφθηκαν τη δημιουργία ενός σύγχρονου προϊόντος, με τη συνταγή που χρησιμοποιούσαν oι προγενέστεροί τους κατά τις προηγούμενες δεκαετίες.

Πέραν των εξαιρετικών ευκαιριών, που παρουσιάστηκαν εκείνη την περίοδο, και που ορθώς εκμεταλλεύτηκαν οι πολιτικοί άνδρες των κυβερνήσεων της εποχής εκείνης (την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ, την μετέπειτα ένταξή μας στο ενιαίο νόμισμα της ευρωζώνης και την αξιοποίηση της ευκαιρίας των Ολυμπιακών Αγώνων). Παρόλα αυτά, είναι πλέον εμφανής η έλλειψη ικανότητας ορισμένων πολιτικών «managers», στο να αναγνωρίσουν πρώτα τα συστατικά του εθνικού προϊόντος, και κατόπιν να εκπονήσουν ένα ανατρεπτικό και φιλόδοξο business και marketing plan, έτσι ώστε να συνεχίσουν την αναπτυξιακή του πορεία.

Αντί αυτού, επιδόθηκαν σε ασκήσεις επί χάρτου, ενώ τα γεγονότα και οι εξελίξεις στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο τους προσπερνούσαν, αντί να σπεύσουν να τις προλάβουν, έστω και καθυστερημένα, δήλωναν απόντες!

Μέχρι, που οι παγκόσμιες εξελίξεις τους πρόλαβαν, αλλά ακόμα και τότε, δεν πτοήθηκαν, συνέχισαν εγκλωβισμένοι και περιχαρακωμένοι να αναζητούν “quick and dirty”* λύσεις και μαγικές συνταγές, με αποτέλεσμα τα σημερινά μας χάλια.

Καθιστώντας, έτσι το brand Ελλάδα υπερεκτιμημένο στους μέσα και υποεκτιμημένο στους έξω, είτε οι παράγοντες που το συνθέτουν αναφέρονται στο Χρηματιστήριο, είτε στην προσέλκυση ξένων, υγιών επενδυτών, είτε στην εκάστοτε πολιτική ηγεσία, είτε στη δυνατότητα απορρόφησης επιστημονικού ανθρώπινου δυναμικού, είτε στην αξία της γης, είτε στις παρεχόμενες δημόσιες και τουριστικές υπηρεσίες κλπ.

Επιπροσθέτως, φάνηκαν κατώτεροι των ανδρών και γυναικών, που ο καθένας από το πόστο του, πρόσφερε ανεκτίμητη προστιθέμενη αξία στο brand Ελλάδα. Οι οποίοι σαν πραγματικοί οραματιστές και άξιοι πρεσβευτές, έδωσαν με το έργο τους την καλύτερη παράσταση διεθνώς, λειτουργώντας αυτόκλητα και ταπεινά ανιδιοτελώς, σαν testimonial heroes του εθνικού προϊόντος. Και αναφέρομαι, από τους μεγάλους Πολιτικούς Άνδρες του παρελθόντος, έως την μεγάλη Μελίνα και τον σύντροφο της, που αν και ξένος, αποδείχτηκε πιο Έλληνας από πολλούς άλλους.

Στον Ελύτη, τον Ρίτσο, τον Κακογιάννη, τον μεγάλο Χατζιδάκι και τον εξίσου μεγάλο Θεοδωράκη. Μέχρι και στον τελευταίο, μεγάλο άνδρα της Δημοσιογραφίας και όχι μόνο, με ανεκτίμητη προσφορά στην ανάδειξη του πολιτισμού, της μουσικής, της τέχνης,  ο οποίος άφησε παρακαταθήκη ένα Μέγαρο, που μας έβγαλε από την αφάνεια των διεθνών πολιτιστικών δρώμενων και φώτισε την κατά τα άλλα, ομιχλώδη πόλη της Αθήνας μας, τον Χρήστο Λαμπράκη. Αλλά και πολλούς άλλους, που έδωσαν λάμψη και ανήγαγαν κάποτε το brand Ελλάδα, σε premium brand διεθνώς.Φάνηκαν όμως κατώτεροι και του απλού κόσμου. Του ναυτικού που είναι ο πρεσβευτής της χώρας σε κάθε λιμάνι του κόσμου, του φιλόξενου έλληνα που σε μπάζει ανιδιοτελώς στο σπιτικό του να σε φιλέψει, του κάθε πολίτη της εργασίας και του μόχθου που πασχίζει να κρατήσει την αξιοπρέπεια του ψηλά.

Επιδεικνύοντας αδυναμία να κεφαλαιοποιήσουν στο θετικό κλίμα, αλλά και να καλλιεργήσουν το έδαφος που διαμόρφωσαν εκείνοι, έτσι ώστε να επανατοποθετήσουν το brand δυναμικά και με αξιώσεις, και να παίζουν το παιχνίδι τους με άλλους όρους, αντί αυτού, κατέληξαν να κανιβαλίζουν το brand name επί σειρά ετών.

Ένα «προϊόν», που ακόμα και σήμερα, δεν έχει καταλήξει σε μια ενιαία ονομασία διεθνώς, οι εξ - ανατολών γείτονες μας αποκαλούν Yunan, δηλαδή Ίωνες, και οι εκ –δυσμάς Greeks, δηλαδή Γραικούς. Το Ελλάς και Έλληνες, όπως και το ελληνικό προϊόν (Hellenic brand), είναι μόνο για εσωτερική κατανάλωση. Ντροπή!

*quick and dirty: χαρακτηρίζονται, οι συνοπτικές και αδιαφανείς διαδικασίες-πρακτικές, που χρησιμοποιούνται για την λύση προβλημάτων ή την παρουσίαση αποτελεσμάτων.