Τα οφέλη της καλλιέργειας λαχανόκηπων
- Μας βοηθά να κατανοήσουμε πώς παράγονται τα τρόφιμα και να οδηγηθούμε στην υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού διατροφικού μοντέλου. Σήμερα, στην Ελλάδα που καταλαμβάνει την 1η θέση στην ΕΕ στην παιδική παχυσαρκία, κάτι τέτοιο μπορεί να αποδειχθεί θαυματουργό.
- Μας φέρνει πιο κοντά στην φύση και τις λειτουργίες της, κάτι που εμείς – οι άνθρωποι της πόλης- έχουμε ξεχάσει.
- Αποκτάμε ένα χόμπι υγιές και ψυχοθεραπευτικό, που βοηθά να βελτιώσουμε την σωματική και ψυχική μας υγεία.
- Γεμίζουμε με ικανοποίηση για τα επιτεύγματά μας
- Συνεισφέρει στην εκπαίδευση των παιδιών και συντελεί στην "απεξάρτησή" τους από την τηλεόραση και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια.
- Συμβάλλει στη διαφύλαξη σπόρων παραδοσιακών ποικιλιών, που κινδυνεύουν να χαθούν.
- Οδηγεί στη βελτίωση της ποιότητας του μικροκλίματος και ομορφαίνει τον δημόσιο χώρο.
Παράλληλα, οι αστικοί λαχανόκηποι αποτελούν το εργαλείο για τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ του ανθρώπου και της φύσης, δεδομένου ότι ένα από τα βασικότερα προβλήματα που συντελεί στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος είναι η απώλεια της σχέσης αυτής. Όπως εξηγεί ο κ. Πληθάρας, η παραγωγή μέρους των τροφίμων, που καταλήγουν στο τραπέζι μας, μας εκπαιδεύει να κάνουμε καλύτερες διατροφικές επιλογές και ταυτόχρονα συμβάλλει στον περιορισμό της σπατάλης τροφίμων. Οι επιστήμονες έχουν καταλήξει πως η διατροφή είναι μια από τις βασικές αιτίες υποβάθμισης των φυσικών πόρων και ρύπανσης εδάφους, αέρα και νερού. Έχει αποδειχθεί επίσης πως η υιοθέτηση διατροφικών προτύπων που δίνουν έμφαση στα φρούτα και λαχανικά έχει ευεργετικές ιδιότητες στην υγεία αλλά και στο περιβάλλον. Το ίδιο ευεργετικές για το περιβάλλον είναι οι ωφέλειες από τον περιορισμό της σπατάλης.
Ο υπεύθυνος του προγράμματος WWF-Kαλύτερη Ζωή, κ. Αχιλλέας Πληθάρας
Πόσος όμως χρόνος απαιτείται καθημερινά για την φροντίδα των αστικών λαχανόκηπων; «Για την καλλιέργεια στην πόλη δεν υπάρχει κανένας χρυσός κανόνας. Όλα εξαρτώνται από τη διάθεση και τις δυνατότητες του επίδοξου κηπουρού. Πάντα συνιστούμε σε αυριανούς κηπουρούς να μην μεγαλοπιάνονται, αλλά να αρχίσουν με πολύ μικρά βήματα. Με την καλλιέργεια κάποιων αρωματικών φυτών, για παράδειγμα. Έτσι εξοικειώνονται με τα φυτά, το χώμα, τις ανάγκες, παίρνουν θάρρος και είναι πιο σίγουροι για να προχωρήσουν παραπάνω. Δεν είναι δύσκολο κι αυτό μπορούν να το πιστοποιήσουν δεκάδες πολίτες της διπλανής πόρτας, οι οποίοι παλιά δεν μπορούσαν να κρατήσουν το ποτιστήρι και τώρα κάνουν λαχανοκομικά θαύματα», απαντά ο υπεύθυνος του προγράμματος WWF-Καλύτερη Ζωή.
Αυτή την ώρα περισσότεροι από 30 δημοτικοί λαχανόκηποι λειτουργούν σε πόλεις
Κατά καιρούς έχει ακουστεί πως πιθανόν η ποιότητα των προϊόντων που καλλιεργούνται στην πόλη να μην είναι η ίδια με αυτή των προϊόντων που καλλιεργούνται στην επαρχία λόγω της μολυσμένης ατμόσφαιρας. Κατά πόσο οι ανησυχίες έχουν αντίκρισμα; Ο κ. Πληθάρας επισημαίνει πως η ρύπανση στις πόλεις όντως φαίνεται χειρότερη σε σχέση με την ύπαιθρο, αν μιλάμε βέβαια για αυτή του αέρα, καθώς όσον αφορά τη μόλυνση νερού και εδάφους ίσως προκύπτει διαφορετική εικόνα. Σχετικά με τη ρύπανση και τις επιπτώσεις της στα κηπευτικά μας, η WWF έχει πρόχειρα στοιχεία από έρευνα του πανεπιστήμιου του Βαγκενίγκεν στην Ολλανδία, το οποίο εξέτασε δείγματα από λαχανικά που καλλιεργούνταν σε ταράτσα κτιρίου μέσα σε βιομηχανική περιοχή. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι δεν υπήρχε πρόβλημα με βαρέα μέταλλα και πολυκυκλικούς υδρογονάνθρακες.
Το 44% των πολιτών καλλιεργεί ή έχει προσπαθήσει να καλλιεργήσει στο σπίτι του
Παράλληλα, οι αναλύσεις που πραγματοποίησε για την χημική επιβάρυνση των καρπών του κόπου του ένας πολύ αποφασισμένος και ταγμένος Αθηναίος πολίτης στον τεράστιο ταρατσόκηπό του σε κτίριο επί της Λεωφόρου Κηφισίας βγήκαν απολύτως «καθαρές», πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί με ασφάλεια να καταναλώνει την παραγωγή του. Επιπλέον, αν η καλλιέργεια στο μπαλκόνι ή στον κήπο γίνεται με βιολογικό τρόπο και τη χρήση κομπόστ τότε το αποτέλεσμα μπορεί να είναι πιο ασφαλές σε σχέση με τα προϊόντα που έχουν δεχτεί φυτοφάρμακα και λιπάσματα. Σε κάθε περίπτωση βέβαια το καλό πλύσιμο πριν την κατανάλωση είναι απαραίτητο.
Οι πολίτες που ενδιαφέρονται να καλλιεργήσουν το δικό τους αστικό κήπο μπορούν να κοιτάξουν την ιστοσελίδα της WWF Καλύτερης Ζωής (http://kalyterizoi.gr) προκειμένου να πάρουν βασικές γνώσεις και ιδέες, ενώ στη συνέχεια, μπορούν να συμμετέχουν σε ένα από τα δεκάδες βιωματικά εργαστήρια και σεμινάρια λαχανοκομίας, που διοργανώνουν δεκάδες φορείς και ομάδες πολιτών ανά την Ελλάδα. Τέλος, μια καλή ιδέα θα ήταν να ζητήσουν τη συμβουλή κάποιου γνωστού γεωπόνου ή να απευθυνθούν σε φυτώρια και μονάδες καλλιέργειας.
Η WWF μέχρι στιγμής, πέρα από την ενημέρωση που παρέχει στην ιστοσελίδα της, έχει διοργανώσει με μεγάλη επιτυχία την εκδήλωση «Κηπουροί στην πόλη» στην Πλατεία Κλαυθμώνος όπου συμμετείχαν εκατοντάδες πολίτες της Αθήνας, ενώ έχει υλοποιήσει στο φυτώριο του Δήμου Αθηναίων βιωματικό εργαστήριο εισαγωγής στην λαχανοκομία. Στο άμεσο μέλλον, στις 23 και 24 Ιουνίου η περιβαλλοντική οργάνωση θα δώσει το παρών στη σειρά εκδηλώσεων «Η νύχτα μέρα στο Πάρκο Νιάρχος» με βιωματικό οικογενειακό εργαστήριο, όπου θα εισάγει παιδιά και γονείς στη μαγεία και την καλλιέργεια των αρωματικών φυτών. Στις 30 του ίδιου μήνα τέλος διοργανώνει την ημερίδα «Καλύτερη Πόλη», όπου ένας μέρος της είναι αφιερωμένο στις αστικές καλλιέργειες και τους τρόπους που οι δημοτικές αρχές μπορούν να τις στηρίξουν και να υιοθετήσουν.
Κυριακή Αξιώτη