Την επόμενη φορά που θα ακούσετε ένα «όχι» στη δουλειά από το αφεντικό σας, αντί να πανικοβληθείτε, δοκιμάστε τα παρακάτω βήματα που προτείνει σε σχετικό άρθρο του στο HBR ο Scott Sonenshein, καθηγητής Διοίκησης του Πανεπιστημίου Rice και συγγραφέας του Stretch.

Να περιμένετε περισσότερα από τον εαυτό σας. Όταν το αφεντικό, μας γυρίζει πίσω ένα αίτημα, συνήθως έχουμε δύο άμεσες αντιδράσεις. Πρώτον, πιστεύουμε ότι αυτός ή αυτή δεν καταλαβαίνει το μέγεθος του προβλήματος, διότι διαφορετικά, υποθέτουμε ότι θα έδειχνε περισσότερη κατανόηση και συμπαράσταση.

Δεύτερον, νοιώθουμε να μας γνέφει η αποτυχία: Φοβόμαστε ότι χωρίς περισσότερο χρόνο, η ποιότητα της εργασίας μας θα είναι ελλιπής. Χωρίς επιπλέον αριθμό εργαζομένων, θα πρέπει να περιορίσουμε το πεδίο εφαρμογής του έργου. Και χωρίς ένα μεγαλύτερο προϋπολογισμό μάρκετινγκ, οι πωλήσεις θα μειωθούν.

Όταν αισθανθούμε ηττημένοι, θα αρχίσουμε να μειώνουμε την προσπάθειά μας και τότε θα΄ μαστε ήδη μπροστά σε μια αρνητική αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Ενεργούμε έχοντας ενδόμυχα πάρει την απόφαση ότι το έργο μας δεν μπορεί να ολοκληρωθεί με τις υψηλότερες προδιαγραφές, υποτιμώντας αυτό που ήδη έχουμε στα χέρια μας, με αποτέλεσμα να μας κυκλώνει η ματαίωση. 

Σχετική έρευνα έδειξε ότι οι άνθρωποι εργάζονται για να ανταποκριθούν  στις προσδοκίες τις δικές τους και των άλλων. Όταν παρερμηνεύουν το «όχι» από το αφεντικό ως ένδειξη ότι είναι υποτιμημένοι, καταλήγουν  να βυθίζονται σε αυτά τα μαύρα αισθήματα.

Αντ ‘αυτού, η συμβουλή είναι να ορίσετε υψηλότερες προσδοκίες. Σκεφτείτε για λίγο πώς η σκληρή δουλειά, η δημιουργική χρήση των υφιστάμενων πόρων, και η συνεργασία με τους άλλους θα σας δώσει τη δυνατότητα να τηρήσετε τις προθεσμίες του έργου, τους στόχους πωλήσεων, ή οποιουσδήποτε άλλους στόχους. Ένα «όχι» σας δίνει την ευκαιρία να αποδείξετε στους άλλους ότι μπορείτε να βρείτε δημιουργικές λύσεις για να παραδώσετε μια ποιοτική εργασία με λιγότερα εφόδια.

Δοκιμάστε κάτι νέο. Ένας από τους ήρωες της παιδικής ηλικίας του Scott ήταν ο μυστικός πράκτορας MacGyver στην τηλεόραση, που θα μπορούσε να λύσει σχεδόν οποιοδήποτε πρόβλημα με σουγιά, κολλητική ταινία, ή τα συνηθισμένα οικιακά εργαλεία. Του έλειπαν, βέβαια, εκείνη την εποχή, οι  high-tech επινοήσεις ή οι τυπικές υπερδυνάμεις των  ηρώων δράσης. Αλλά είχε ένα σημαντικό πράγμα γι΄ αυτόν: Ήταν πολυμήχανος.

Έχουμε συνηθίσει να χρειαζόμαστε  περισσότερα, για  να κάνουμε όσα πρέπει. Όταν έχουμε πολλούς πόρους, δεν υπάρχει καμία ανάγκη να είμαστε  δημιουργικοί και να πονοκεφαλιάζουμε με το πώς θα τους χρησιμοποιήσουμε ή  μεγιστοποιήσουμε. Αλλά όταν αυτοί οι πόροι εξαφανίζονται, παύουμε αυτόματα να αναπτύσσουμε τις δεξιότητες και την επινοητικότητά μας.

Όσες  περισσότερες φορές τα αφεντικά μας, μας λένε λοιπόν όχι , άλλο τόσο καλύτερες οι πιθανότητές μας να μάθουμε να χρησιμοποιούμε την ευστροφία μας για να εφεύρουμε λύσεις. Η έρευνα διαπιστώνει ότι όταν μας αρνούνται τους πόρους, εμείς οι ίδιοι δίνουμε άδεια στον εαυτό μας, να δοκιμάσει νέους τρόπους χρήσης των πόρων που έχουμε ήδη. Χωρίς ένα σφυρί, είναι πιο πιθανό να σκεφτούμε ένα παπούτσι ως ένα καλό εργαλείο για να σφυροκοπήσουμε ένα καρφί στον τοίχο. Κάθε φορά που το αφεντικό λέει όχι και εμείς προσαρμοζόμαστε με επιτυχία, όχι μόνο λύνουμε το πρόβλημα, αλλά και απαλλασσόμαστε από  την εξάρτησή μας να χρειαζόμαστε περισσότερα για να κυνηγήσουμε τους στόχους μας.

Κινηθείτε (προς οποιαδήποτε κατεύθυνση). Κάθε λεπτό που ξοδεύουμε προρκειμένου να ανησυχούμε για το τι μας λείπει, είναι ένα λεπτό λιγότερο που ξοδεύουμε πραγματικά, για  να κάνουμε  κάτι. Όταν παίρνουμε ένα όχι προσωπικά, πιστεύοντας ότι είναι μια απόρριψη της δουλειάς μας και του εαυτού μας, αισθανόμαστε μειωμένοι. 

Οι ερευνητές αποκαλούν αυτή την εμπειρία «απειλή ακαμψίας». Που σημαίνει ότι πέφτουμε στην παγίδα να σκεφτόμαστε λιγότερο δημιουργικά για τους πόρους μας κι αυτό με τη σειρά του μας δυσκολεύει να σκεφτούμε πολυμήχανα (σαν τον MacGyver) και ιδίως μάλιστα, όταν η κατάσταση το απαιτεί. Παρεμποδιζόμαστε από την απειλή της ακαμψίας, και σπαταλάμε ευκαιρίες για να επιτύχουμε τους στόχους μας.

There’s a simple way to overcome feeling threatened by a no: Think about what you do have. Put your resources in motion by experimenting. As you start moving, it will become easier to start meeting goals without a complete plan, an ideal team, or a bigger budget.

Don’t let the boss’s no stop you from achieving your goals. Forge ahead and take it as an opportunity to do more with less. You’ll realize you have an opportunity to enhance the value of what you already have.

Υπάρχει ένας απλός τρόπος για να ξεπεράσετε το συναίσθημα που προκαλεί το «όχι»: Σκεφτείτε τι έχετε. Βάλτε τους πόρους σας σε κίνηση από τον πειραματισμό και την εμπειρία. Όπως θα αρχίσετε  να κινείστε, θα γίνει ευκολότερο να ξεκινήσετε να πιάνετε τους στόχους σας χωρίς αρχικά ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, μια ιδανική ομάδα, ή ένα μεγαλύτερο προϋπολογισμό.

Μην αφήνετε το αφεντικό σας να σας σταματήσει από την επίτευξη των στόχων σας. Προχωρήστε και πάρετε το «όχι» ως μια ευκαιρία να κάνετε περισσότερα με λιγότερα. Θα συνειδητοποιήσετε ότι έχετε την δυνατότητα να ενισχυθεί η αξία αυτών που έχετε ήδη.

Πάνος Τσαγκαράκης