Η ιστορία των εσωρούχων δεν είναι τόσο απλή, όσο μπορεί να νομίζετε εκ πρώτης όψεως. Πίσω από τους κορσέδες, τα σλιπ, τις καλτσοδέτες κρύβονται βαθύτερα μυστικά του φύλου, κανόνες ηθικής και τεχνικές του στυλ που ούτε είχαν περάσει από το μυαλό μας. Η σύνδεση αυτή των σχέσεων αποκαλύπτεται στην έκθεση του μουσείου “Victoria & Albert” στο Λονδίνο.
Aπό τα πρώτα χρόνια της δημιουργίας τους τα εσώρουχα προωθούσαν συγκεκριμένο σωματότυπο, ενώ οι κορσέδες σχεδιάστηκαν ως θεμέλιο για το εξωτερικό ένδυμα. Ο μεταξωτός κορσές της εικόνας χρονολογείται το 1770-1790 ενώ σύμφωνα με όσα λέει η υπεύθυνη της έκθεσης, Edwina Ehrman, στο BBC, βοηθούσε στη βελτίωση της στάσης του σώματος, σπρώχνοντας τους ώμους προς τα πίσω και εξασφαλίζοντας την όρθια στάση του κορμιού. Το ένδυμα απαραίτητα βρίσκονταν στις ντουλάπες των γυναικών και κυρίως αυτών που προέρχονταν από εύπορες οικογένειες.
Το 17ο και 18ο αιώνα τα λευκά εσώρουχα συμβόλιζαν την αγνότητα, ενώ oι κοπέλες τα φορούσαν πριν την πρώτη νύχτα του γάμου τους. Τα μεγάλα σπίτια στο παρελθόν μπορεί να διέθεταν ακόμα και τρία πληντύρια, στα οποία θα έπλεναν τα λευκά ρούχα. Η ρουτίνα του ξεπλύματος ήταν πραγματικά επίπονη, σχολιάζει η Ehrman. Τα εσώρουχα πρώτα εμποτίζονταν σε αλκαλικό διάλυμα, ενώ στη συνέχεια καθαρίζονταν με σαπούνι και άφθονο καυτό νερό. Το πουκάμισο της φωτογραφίας χρονολογείται γύρω στο 1851, ενώ ξεχωρίζει για τη λεπτομέρεια που έχει στη λαιμόκοψη.
Ο όγκος και το σχήμα του κρινολίνου στην πραγματικότητα ήθελε να τονίσει την περιοχή των γοφών. Το βρετανικό αυτό σχέδιο είναι από λινό, ενώ χρονολογείται περίπου στο 1871. Να σημειωθεί πως πολλοί σχεδιαστές του 20ου αλλά και του 21ου αιώνα, συμπεριλαμβανομένων και των Vivienne Westwood, Yohji Yamamoto και Jean Paul Gaultie, έχουν επαναπροσδιορίσει την άποψή τους για το κρινολίνο του 19ου αιώνα. Όπως επισημαίνει η Ehrman, τα στενά εσώρουχα, όπως ο κορσές ή το κρινολίνο ήταν ιδιαίτερα γιατί πέρα από όλες τις άλλες λειτουργίες, συνδέονταν με τη σεξουαλική διέγερση. Από την άλλη, τα εσώρουχα αυτά ήταν υπαίτια για πολλά ατυχήματα, κάποια από τα οποία οδηγούσαν ακόμα και σε θάνατο. Οι γυναίκες της σύγχρονης εποχής τα απέρριψαν, στο όνομα της υγείας και της σεξουαλικής απελευθέρωσης.
Ο ροζ μεταξωτός κορσές της εικόνας σχεδιάστηκε στη Βρετανία το 1890-95. Το 19ο αιώνα κάποιοι από τους κορσέδες ήταν τόσο σφιχτοί, που σχεδόν δεν άφηναν τη γυναίκα να αναπνεύσει, συμπληρώνει η υπεύθυνη της έκθεσης. Θεωρούμε πως ο κορσές διαδόθηκε γιατί έκανε τη μέση να φαίνεται πολύ λεπτή, ωστόσο εξίσου σημαντικό είναι και το γεγονός πως τόνιζε τους γοφούς.
Φορεμένες από την πριγκίπισσα Αλεξάνδρα, οι καλτσοδέτες χρονολογούνται γύρω στο 1900 και έχουν σχεδιαστεί για να συνδυάζονται με χαμηλά παπούτσια. Η Edwina Ehrman εξηγεί πως οι κάλτσες αυτές ήταν πολυτελείς και ακριβές ενώ αρχικά θεωρούνταν αξεσουάρ των γυναικών της υψηλής τάξης. Στη συνέχεια γυναίκες της μεσαίας τάξης άρχισαν να υιοθετούν τη συνήθεια, αναδεικνύοντας τις κνήμες τους κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων τους.
Τα μπουστάκια των 20ου αιώνα ήταν η πρώτη μορφή των στηθόδεσμων, ενώ μετά το 1930 τα σουτιέν πήραν τη μορφή που έχουν σήμερα. Το μπούστο της εικόνας φτιάχτηκε από το John J Roussel από βαμβάκι και μετάξι στη Γαλλία. Το σχήμα του στηθόδεσμου ήταν ανέκαθεν πολύ σημαντικό, καθώς αναδείκνυε τη γυναικεία σιλουέτα και ταυτόχρονα έπρεπε να βοηθά στην ευκινησία μιας κοπέλας.
Το γαλλικό σλιπ έγινε δημοφιλές μετά τη δεκαετία του 1930. «Ξεκίνησαν να φοριούνται από τη Betty Holman, της οποίας ο σύζυγος ήταν διπλωμάτης στη Βαγδάτη το 1940-42», εξηγεί η Ehrman. Στο βιβλίο της η Holman επισημαίνει πώς χρησιμοποίησε το συγκεκριμένο εσώρουχο για να σπάσει τον πάγο με μια ομάδα γυναικών από το Ιράκ, με τις οποίες φυσικά δεν μιλούσε την ίδια γλώσσα.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’50 ο σχεδιαστής Du Pont έφερε στο προσκήνιο τις ζαρτιέρες. Ήταν η νέα εποχή κατά την οποία τα νάιλον εσώρουχα θα μπορούσαν εύκολα να πλυθούν, να στεγνώσουν χωρίς να χρειάζονται σιδέρωμα.
Tα φαντασμαγορικά σχέδια που χρησίμευαν σαν σουτιέν αναδείχθηκαν μετά τη δεκαετία του 1970 όταν το γυναικείο απελευθερωτικό κίνημα γνώριζε τεράστια επιτυχία. H Helen Newman ήταν η πρώτη που μετέτρεψε το σουτιέν σε έργο τέχνης, επηρεασμένη από το έργο του Paco Rabanne και της αφρικανικής τέχνης. Το σχέδιο της φωτογραφίας δημιουργήθηκε για μια έκθεση το 1970 που φιλοξενήθηκε στην Ewan Phillips Gallery στο Λονδίνο.