Η ιστορία που κρύβεται πίσω από το πραγματικό άσμα δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συνδυαστεί με το συναίσθημα χαράς που είχαμε συνηθίσει. Τα γεγονότα που δημιούργησαν το γαλλικό il etait un petit navire» είναι μακάβρια και τραγικά.
Η αληθινή ιστορία πίσω από ένα παιδικό τραγούδι
Το «ήταν ένα μικρό καράβι» είναι ένα από τα τραγούδια που συντρόφευσε τα παιδικά μας χρόνια, ενώ μεταφέρεται από γενιά σε γενιά. Όλοι μας έχουμε γελάσει τραγουδώντας το, ενώ στο τέλος της φράσης «κι ο κλήρος πέφτει στον/στην…» επιλέγαμε το όνομα του φίλου που θέλαμε!
Ποιο είναι πραγματικά το «μικρό καράβι»;
Το καράβι στο οποίο αναφέρεται το τραγουδάκι είναι η γαλλική φρεγάτα Μέδουσα, που ξεκίνησε το ταξίδι της μαζί με άλλα τρία γαλλικά πλοία, τον Ιούνιο του 1816 από τη Γαλλία με προορισμό τη Σενεγάλη. Μεταξύ των 400 περίπου επιβατών της φρεγάτας, ήταν και ο νέος κυβερνήτης της Σενεγάλης με τη σύζυγό του.
Όταν η νηοπομπή ήταν έτοιμη να ξεκινήσει, ο 53χρονος κυβερνήτης του Μέδουσα, Ντιρουά ντε Σαμερί, αποφάσισε να χαράξει δική του πορεία ώστε να φτάσει πρώτος στον προορισμό του. Ο Ντιρουά ήταν αριστοκράτης και άπειρος σαν καπετάνιος. Όχι μόνο δεν ακολούθησε τους κυβερνήτες των άλλων πλοίων, που ήταν έμπειροι αξιωματικοί, αλλά βασίστηκε στις συμβουλές ενός απλού επιβάτη, ο οποίος τον έπεισε ότι γνώριζε καλά τις θάλασσες και τους χάρτες της περιοχής. Όταν το πλοίο προσέγγισε την Αφρική,έπλεε πολύ κοντά στις ακτές, με αποτέλεσμα να προσαράξει σε μια ξέρα.
Αρχικά το πλήρωμα προσπάθησε να απομακρύνει τη Μέδουσα έτσι ώστε να συνεχίσει την πορεία της με ασφάλεια, αλλά δεν τα κατάφερε. Η εγκατάλειψη του πλοίου ήταν επιτακτική, αλλά οι σωσίβιες λέμβοι, ανεπαρκείς για να χωρέσουν όλους τους επιβάτες. Έτσι κατασκευάστηκε η «σχεδία της Μέδουσας» πάνω στην οποία στριμώχτηκαν περίπου 150 άνθρωποι, οι περισσότεροι άντρες. Στην αρχή η πρόχειρη κατασκευή που είχαν φτιάξει βιαστικά οι μαραγκοί του πλοίου ήταν δεμένη με τις λέμβους, αλλά αποκόπηκε. Εκ των υστέρων αναφέρθηκε ότι τα σκοινιά είχε κόψει ο ίδιος ο κυβερνήτης του πλοίου ο οποίος ήταν σε μια από τις βάρκες, αλλά αυτό δεν αποδείχτηκε.
Οι καιρικές συνθήκες παρέσυραν τη σχεδία η οποία έπλεε χωρίς προορισμό για 13 ολόκληρες ημέρες. Τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν σε αυτό το χρονικό διάστημα ήταν φρικτά. Οι ναυαγοί δεν είχαν προμήθειες, ενώ πολλοί από αυτούς πέθαναν από πείνα, δίψα και κακουχίες.
Τη σχεδία εντόπισε το πλοίο «Άργος» και περισυνέλεξε ζωντανούς μόνο 15 επιβάτες, από τους οποίους τελικά έζησαν οι 10. Τα περιστατικά κανιβαλισμού που εκτυλίχθηκαν πάνω στη σχεδία έγιναν γνωστά από τις μαρτυρίες των επιζώντων. Η υπόθεση τάραξε τα νερά της γαλλικής κοινωνίας και η νέα «κυβέρνηση» του Λουδοβίκου του ΧVIII (ο Ναπολέων είχε ηττηθεί ένα χρόνο πριν στο Βατερλώ) δέχτηκε σκληρή κριτική. Έτσι ο στίχος «να δούμε ποιος, ποιος, ποιος, θα φαγωθεί» έχει κυριολεκτική και μακάβρια σημασία.