Λίγα λόγια για την κάνναβη

Η λέξη ετυμολογείται από τα Eλληνικά (κάνναβις) και προήλθε από τη Σκυθική και Θρακική γλώσσα. Η λέξη συγγενεύει με το Περσικό kanab, και το αγγλικό canvas. Η κάνναβη ανήκει στο γένος Cannabis L. και ταξινομείται σε επιμέρους 3 διακριτά είδη. Τα είδη αυτά είναι η Cannabis sativa (ήμερη), η Cannabis indica (ινδική) και η Cannabis ruderalis, αν και τα δύο τελευταία είδη θεωρούνται πολλές φορές υποείδη της sativa. Υπάρχουν 483 αναγνωρίσιμα χημικά συστατικά που είναι γνωστό ότι υπάρχουν στο φυτό της κάνναβης ενώ η ουσία με τις ναρκωτικές ιδιότητες είναι η Δ9-τετραϋδροκανναβινόλη, γνωστή ως THC.

Είναι φυτό αυτοφυές (από την αρχαιότητα) αλλά και καλλιεργούμενο, ετήσιο, ποώδες. Είναι δίοικο (περιλαμβάνει αρσενικά και θηλυκά φυτά) και δίκλινο (αρσενικά και θηλυκά άνθη σε διαφορετικές ταξιανθίες).

Αναπτύσσεται σε υγρό έδαφος σε όλες σχεδόν τις κλιματολογικές συνθήκες και φθάνει σε ύψος τα 1,5 – 7 μέτρα, ανάλογα το είδος, την ποικιλία και τις κλιματολογικές συνθήκες.

Οι «φυσικοί εχθροί» δηλαδή τα επιβλαβή έντομα, είναι ελάχιστα και επίσης δεν απαιτείται η χρήση ζιζανιοκτόνων και λιπασμάτων αφού ως φυτό είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικό έναντι των ζιζανίων και εμπλουτίζει με θρεπτικά συστατικά το έδαφος βελτιώνοντας την γονιμότητά του ενώ το πλούσιο ριζικό σύστημα του φυτού προστατεύει το έδαφος από τη διάβρωση. Η καλλιέργεια της κάνναβης χαρακτηρίζεται λοιπόν ως «εκ φύσεως» βιολογική.

Η παρουσία της κάνναβης στην καθημερινότητα, αναλύοντάς την ιστορικά:

Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα φυτά για τον άνθρωπο με αφετηρία παρουσίας του στην καθημερινότητα από το 8000 π.Χ. μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα. Χώρα προέλευσής της αναφέρεται η κεντρική Ασία. Ένα από τα αρχαιότερα ευρήματα, που βρέθηκε στο Κατάλ Χουγιούκ (Μεσοποταμία) και τοποθετείται χρονικά περίπου στο 8000 π.Χ., είναι ένα κομμάτι υφάσματος από κάνναβη. Χρησιμοποιήθηκε στη διατροφή και στην ένδυση (υφάσματα & υφαντά) αλλά κι ως πηγή ενέργειας (φωτιστικό λάδι). Δε μπορεί να παραληφθεί η χρήση της ως θεραπευτικό και ευφορικό μέσο. Τα περισσότερα υφάσματα και υφαντά που χρησιμοποιήθηκαν από τον άνθρωπο για ρούχα, πετσέτες, σεντόνια, κουβέρτες, χαλιά, τέντες, πάνες μωρών και πολλά άλλα, προέρχονταν – μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα – από κάνναβη. Τα υψηλής ποιότητας Ιρλανδικά υφάσματα και Ιταλικά λινά ήταν από κάνναβη, όπως επίσης και το πρώτο Levi’s παντελόνι και τα υφάσματα jeans. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ο στρατιωτικός εξοπλισμός, όπως αλεξίπτωτα, αντίσκηνα, σάκοι, σημαίες, ρούχα, κ.ά. κατασκευάζονταν από κάνναβη. Αξίζει να αναφερθεί ότι πολλές μεγάλες δημιουργίες ζωγράφων, όπως του Caravagio, του Van Gogh και άλλων, αποτυπώθηκαν πάνω σε καμβάδες φτιαγμένους από κάνναβη, οι οποίοι έχουν την ιδιότητα να παραμένουν αναλλοίωτοι και σε άριστη κατάσταση για αιώνες.

Ποιοι ήταν οι πραγματικοί λόγοι που η κάνναβη μπήκε στη «μαύρη λίστα» των καλλιεργούμενων φυτών παγκοσμίως;

Μέχρι το 1937 το 70-90% της παγκόσμιας παραγωγής σχοινιών, νημάτων και κορδονιών προέρχονταν από την κάνναβη. Τα πολλά πλεονεκτήματα και οι εφαρμογές της κάνναβης, την καθιστούσαν υπολογίσιμο αν όχι μοναδικό ανταγωνιστή των προϊόντων πολλών βιομηχανικών κλάδων (πετρελαιοειδή, οινόπνευμα, καπνός, φάρμακα, παραγωγής χαρτιού), οι οποίοι και συνεργάστηκαν αρμονικά προκειμένου να πετύχουν την απαγόρευση της κάνναβης, στα κρίσιμα χρόνια 1930-37 που σφραγίστηκαν από πέντε κυρίως γεγονότα.

Τα γεγονότα αυτά ήταν: Η δημιουργία του «Ομοσπονδιακού Γραφείου Ναρκωτικών» (1930), η δυνατότητα της φαρμακοβιομηχανίας να παράγει μαζικά χημικά προϊόντα (1928-32), η άρση της ποτοαπαγόρευσης (1933), η κατασκευή μηχανών υψηλής τεχνολογίας για την παραγωγή χαρτιού από τη δασική ξυλεία και η μονοπώληση αυτής της παραγωγής από το συγκρότημα Hearst (1930-36) και η μαζική εισαγωγή στην αγορά των προϊόντων της πετροχημικής βιομηχανίας (1926-36) και του νάυλον (1936).

Σε εθνικό επίπεδο είναι νόμιμα τα ακατέργαστα συγκομιζόμενα προϊόντα που προκύπτουν από την καλλιέργεια του Cannabis sativa L. χαμηλής περιεκτικότητας σε τετραϋδροκανναβινόλη και συγκεκριμένα μέχρι 0,2%, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην Ελλάδα η καλλιέργεια κάνναβης, η πώληση και η κατoχή είναι παράνομη. Επιτρέπεται η χρήση για ιατρικά προβλήματα σε 8 χώρες παγκοσμίως.

Ιατροφαρμακευτική συμβολή της κάνναβης:

Τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα θετικά στη θεραπεία κατά της ναυτίας και του εμετού, του προ-εμμηνορυσιακού συνδρόμου, της μη-σκόπιμης απώλειας βάρους, της αϋπνίας, της απώλειας της όρεξης από χημειοθεραπείες, του άσθματος, του γλαυκώματος και των συμπτωμάτων του AIDS.

Άλλα σχετικά καλώς επιβεβαιωμένα στοιχεία κάνουν λόγο για θεραπεία της σπαστικότητας σε άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας, του πόνου και ειδικότερα του νευρογενούς πόνου, των κινητικών δυσκολιών και των τραυματισμών του νωτιαίου μυελού καθώς παρουσιάζει αντισπασμωδική και μυοχαλαρωτική δράση και αυξάνει την όρεξη σε αυτούς τους ασθενείς.

Επίσης φάρμακα με βάση την κάνναβη μπορεί να είναι χρήσιμα στη θεραπεία δυσλειτουργίας των επινεφριδίων, του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, των ημικρανιών, της ινομυαλγίας και σχετικών παθήσεων. Άλλες ιατρικές έρευνες αναφέρουν ότι η κάνναβη ή συγκεκριμένα κανναβινοειδή χρησιμεύουν στη θεραπεία της κατάχρησης του αλκοόλ και των οπιούχων, της αρθρίτιδας που προκαλείται από περίσσια κολλαγόνου, της αθηροσκλήρωσης, της διπολικής διαταραχής, των συμπτωμάτων επιληψίας και αυτισμού, του μετατραυματικού συνδρόμου, του καρκίνου του παχέος εντέρου, της αισθητηριακής νευροπάθειας σχετιζόμενης με τον HIV, της δυστονίας, της επιληψίας, συγκεκριμένων παθήσεων του πεπτικού συστήματος, των γλοιωμάτων (τύπος όγκου στον εγκέφαλο), της ηπατίτιδας C, τη νόσο του Huntigton, της λευχαιμίας, των όγκων του δέρματος, τη νόσο του Parkinson, του κνησμού, της ψωρίασης, της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας, της υπνικής άπνοιας καθώς και της νευρικής ανορεξίας.