Από τα συντρίμμια της, γεννήθηκε ο μύθος των «μπέμπηδων» της Αγγλίας και στις παμπ της περιοχής όπου θα μαζευτούν κι απόψε οι πιστοί φίλοι των κόκκινων διαβόλων για να θυμηθούνε και να θρηνήσουν εκείνο το πικρό έπος, πολλοί παίρνουν όρκο ότι συχνά πάνω από το γήπεδο, όταν βραδυάζει, τριγυρνούν νοσταλγικά οι σκιές εκείνων των ποδοσφαιριστών και δίνουν τις ποδοσφαιρικές μάχες που δεν πρόλαβαν να τελειώσουν.
Σαν σήμερα, στις 6 Φεβρουαρίου του 1958, το αεροπλάνο που μετέφερε την αποστολή της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, μία από τις καλύτερες μεταπολεμικά ποδοσφαιρικές ομάδες της Ευρώπης, συνετρίβη κατά την απογείωσή του από το αεροδρόμιο Ριμ του Μονάχου, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 23 από τους 43 επιβαίνοντες.
Την προηγούμενη μέρα, η αγγλική ομάδα είχε αντιμετωπίσει για το Κύπελλο Πρωταθλητριών τον Ερυθρό Αστέρα στο Βελιγράδι, στη ρεβάνς της νίκης της με 2-1 στο πρώτο παιχνίδι του «Ολντ Τράφορντ».
Ο αγώνας είχε ξεκινήσει εντυπωσιακά, με τους φιλοξενούμενους να πετυχαίνουν τρία γκολ στο πρώτο ημίωρο και τον Μπόμπι Τσάρλτον σε μεγάλα κέφια να σημειώνει τα δύο από αυτά. Στο δεύτερο ημίχρονο η πρωταθλήτρια Γιουγκοσλαβίας ισοφάρισε σε 3-3, αλλά δεν κατόρθωσε να περάσει στα ημιτελικά της διοργάνωσης.
Η πρόκριση της ομάδας του Ματ Μπάσμπι γιορτάστηκε με μία λαμπρή δεξίωση που διοργάνωσε η βρετανική πρεσβεία στο Βελιγράδι, όπου έδωσε το παρόν όλη η αποστολή της Γιουνάιτεντ. Το πρωινό της 6ης Φεβρουαρίου, η ομάδα επρόκειτο να αναχωρήσει από το αεροδρόμιο της πόλης, από όπου μέσω Μονάχου, θα έφθανε στη Μεγάλη Βρετανία.
Από ένα παιχνίδι της μοίρας, ένας από τους ποδοσφαιριστές, ο Τζον Μπέρι, έχασε το διαβατήριό του, με αποτέλεσμα να καθυστερήσει η αναχώρηση, έως ότου βρεθεί λύση στο πρόβλημα. Στελέχη της Γιουνάιτεντ επέστρεψαν στο ξενοδοχείο όπου είχε καταλύσει η αποστολή, αναζητώντας το διαβατήριο του Μπέρι. Τελικώς βρέθηκε στη βαλίτσα του ίδιου του ποδοσφαιριστή…
Η διοίκηση της αγγλικής ομάδας είχε αποφασίσει να μισθώσει μία πτήση τσάρτερ για να μην ταλαιπωρηθούν τα μέλη της αποστολής, επειδή λίγες ημέρες αργότερα, ακολουθούσε το ντέρμπι με τη Γουλβς που θα καθόριζε την κούρσα προς τον τίτλο στο πρωτάθλημα Αγγλίας.
Το αεροσκάφος που μισθώθηκε ήταν ένα από τα ασφαλέστερα της εποχής. Ένα δικινητήριο τύπου Airspeed Ambassador των βρετανικών αερογραμμών ΒΕΑ – πρόδρομο της British Airways. Το ταξίδι της επιστροφής θα γινόταν μέσω Μονάχου προκειμένου να ανεφοδιαστεί το αεροπλάνο.
Πάγος στο έδαφος
Ο καιρός κατά την αναχώρηση από το Βελιγράδι, ήταν εξαιρετικός και τίποτε δεν προμήνυε το κακό.
Το σκηνικό όμως άλλαξε μόλις το αεροπλάνο μπήκε στον εναέριο χώρο της (τότε) Δυτικής Γερμανίας. Επικρατούσαν έντονα καιρικά φαινόμενα. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως κατά τη διάρκεια της προσγείωσης, ο διάδρομος απογείωσης του Μονάχου είχε σκεπαστεί από χιόνι. Η προσγείωση, πάντως, έγινε χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα, παρά την πυκνή ομίχλη που υπήρχε.
Οι επιβάτες κατέβηκαν να ξεμουδιάσουν, αφού η διαδικασία ανεφοδιασμού του αεροπλάνου θα διαρκούσε περίπου 40 λεπτά. Στο ρεπορτάζ του, ο δημοσιογράφος Φρανκ Τέϊλορ της εφημερίδας «Manchester Chronicle», ο οποίος ήταν επιβάτης της μοιραίας πτήσης, γράφει χαρακτηριστικά: «Μόλις άνοιξε η πόρτα του αεροπλάνου για να κατέβουμε, μέσα στην καμπίνα όρμησε ένας αέρας, τόσο παγωμένος, λες και προερχόταν από τις στέπες της Σιβηρίας. Πρώτος κατέβηκε προσεκτικά ο Ντάνκαν Έντουαρντς, που σήκωσε τον γιακά του για να προστατευτεί από το ψύχος, ενώ φώναξε στους άλλους να προσέχουν τα βήματά τους εξαιτίας του πάγου που είχε πιάσει στο έδαφος».
Στις 2.15 το μεσημέρι, η περιπλάνηση των επιβατών στα καταστήματα του αεροδρομίου του Μονάχου μόλις είχε ολοκληρωθεί. Σε λίγα λεπτά θα άρχιζε η επιβίβασή τους. Ο Ρότζερ Μπερν, ένας από τους ανήσυχους πια, ποδοσφαιριστές της Γιουνάιτεντ, παρατήρησε πως κατά τη διάρκεια του ανεφοδιασμού, οι τροχοί του αεροπλάνου είχαν καλυφθεί από χιόνι. Το πρόγραμμα, όμως δεν άλλαξε και η πτήση θα γινόταν κανονικά, με αναμενόμενη ώρα άφιξης στο αεροδρόμιο του Μάντσεστερ, τις 7 το απόγευμα.
Τρεις ανεπιτυχείς προσπάθειες απογείωσης
Στις 2.19 μ.μ. ο πύργος ελέγχου δίνει άδεια στον κυβερνήτη Τζέϊμς Θέϊν και τον συγκυβερνήτη Κεν Ρέϊμεντ να απογειωθούν. Οι μηχανές κάνουν πολύ θόρυβο. Ο εμβληματικός Μπόμπι Τσάρλτον, ένας από τους ποδοσφαιριστές που θα διασωθούν, θα καταγράψει αργότερα τις αναμνήσεις του:
«Θυμάμαι ότι κοιτούσα από το παράθυρο για να δω τη στιγμή που οι τροχοί θα ξεκολλούσαν από το έδαφος και θα απογειωνόμασταν. Μόλις η ισχύς των μηχανών μεγάλωσε και αρχίσαμε να αναπτύσσουμε ταχύτητα, ξαφνικά φρενάραμε και το αεροπλάνο σταμάτησε στη μέση του διαδρόμου, χωρίς κανείς να ξέρει το γιατί».
Πράγματι, οι πιλότοι είχαν σταματήσει το αεροπλάνο, επειδή άκουσαν ένα ασυνήθιστο θόρυβο σε μία από τις μηχανές, που ενδεχομένως να οφειλόταν στην υπερτροφοδοσία με καύσιμα.
Στις 2.34 μ.μ., δηλαδή 15 λεπτά αργότερα, οι πιλότοι θα επιχειρήσουν μία δεύτερη προσπάθεια για να απογειώσουν το αεροπλάνο. Όμως, και πάλι θα σταματήσουν τη διαδικασία απογείωσης στη μέση του διαδρόμου, αφού ο ασυνήθιστος θόρυβος επιμένει. Οι επιβάτες ενημερώνονται πως θα πρέπει να αποβιβαστούν ξανά, προκειμένου να διορθωθεί «το μικρό, αλλά όχι σοβαρό μηχανικό πρόβλημα», όπως τονίστηκε από τους συνοδούς του αεροπλάνου.
Πριν συμπληρωθούν δέκα λεπτά, αρχίζει εκ νέου η επιβίβαση στο αεροπλάνο. Ωστόσο, σημειώνεται ξανά καθυστέρηση, αφού από την καταμέτρηση των επιβατών, διαπιστώνεται ότι λείπει ο δημοσιογράφος Αλφ Κλαρκ, ο οποίος παραμένει στο κτίριο του αεροδρομίου, δίνοντας ανταπόκριση στην εφημερίδα του για τα προβλήματα της πτήσης.
Στις 2.56 μ.μ. ο κυβερνήτης Θέϊν παίρνει πάλι άδεια από τον πύργο ελέγχου για να απογειωθεί. Στις 3.02 μ.μ. ο πύργος ελέγχου ενημερώνει τον Θέϊν και τον συγκυβερνήτη Ρέϊμεντ ότι είχαν στη διάθεσή τους 2 λεπτά για να ολοκληρώσουν τη διαδικασία απογείωσης.
Καθώς το αεροπλάνο βρίσκεται στον διάδρομο απογείωσης προσπαθώντας να νικήσει τη βαρύτητα, χάνει ταχύτητα και πέφτει πάνω σε φράκτη, με αποτέλεσμα να βγει στον δρόμο έξω από το αεροδρόμιο, με το δεξί του φτερό να διαλύεται πάνω σε ένα σπίτι, που αμέσως πιάνει φωτιά.
Μέσα στο σπίτι βρίσκονται μία γυναίκα, η Άννα Βίνκλερ, μαζί με τα τρία της παιδιά, αλλά κατορθώνουν να βγουν από το φλεγόμενο οίκημα χωρίς να τραυματιστούν. Το αεροπλάνο, χωρίς ένα φτερό και μέρος της ουράς του, αρχίζει να στριφογυρίζει πάνω στο χιονισμένο έδαφος. Κτυπά με δύναμη πάνω σε ένα δέντρο και αμέσως μετά πέφτει σε ένα ξύλινο υπόστεγο, όπου βρίσκεται ένα βυτίο με καύσιμα. Ακολουθεί μία τεράστια έκρηξη. Το ρολόι δείχνει 3.04 μ.μ. Η τραγωδία έχει συντελεστεί…
Ο τραγικός απολογισμός της συντριβής
Νεκροί ανασύρονται επτά παίκτες της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ: ο αριστερός μπακ και αρχηγός Ρότζερ Μπερν (με 33 συμμετοχές στην Εθνική Αγγλίας), ο αναπληρωματικός αριστερός μπακ Τζεφ Μπεντ, ο δεξιός μέσος Έντι Κόλμαν, ο κεντρικός αμυντικός Μαρκ Τζόουνς, ο αριστερός μπακ Ντέϊβιντ Πεγκ (μία φορά διεθνής με την εθνική Αγγλίας) και οι μεσοεπιθετικοί Τόμι Τέϊλορ και Λάϊαμ «Μπίλι» Γουίλαν (4 φορές διεθνής με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας).
Στα φλεγόμενα συντρίμμια, επίσης χάνονται ο γραμματέας του συλλόγου Γουόλτερ Κρίκμερ, οι προπονητές Μπερτ Γουόλι και Τομ Κάρι, δύο μέλη του πληρώματος, δύο φίλαθλοι, καθώς και οκτώ δημοσιογράφοι που ταξίδευαν με την ομάδα, μεταξύ των οποίων ο σπουδαίος βετεράνος τερματοφύλακας της Μάντσεστερ Σίτι και της Εθνικής Αγγλίας, Φρανκ Σουίφτ.
Οι τραυματίες μεταφέρονται εσπευσμένα στο νοσοκομείο «Ρεχτς ντερ Ιζαρ» του Μονάχου. Ανάμεσά τους είναι ο 21χρονος και πολλά υποσχόμενος ποδοσφαιριστής, Ντάνκαν Έντουαρντς, ο οποίος θα αφήσει την τελευταία του πνοή δύο εβδομάδες αργότερα, στις 21 Φεβρουαρίου. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως έκανε το ντεμπούτο του σε ηλικία 16 ετών και πρόλαβε να αγωνιστεί σε 175 αγώνες πετυχαίνοντας 21 γκολ, από το 1952 ως το 1958 ενώ πρόλαβε να φορέσει 18 φορές τη φανέλα της Εθνικής Αγγλίας.
Ο προπονητής Ματ Μπάσμπι, παρά τα βαριά τραύματά του στο στήθος, θα επιζήσει. Θα αποθεραπευτεί πλήρως, ξεκινώντας στην επόμενη αγωνιστική περίοδο (1958-1959) τη δημιουργία μιας νέας ισχυρής ομάδας από πιτσιρικάδες- εξ ου και το παρατσούκλι της Γιουνάϊτεντ «Μπέμπηδες».
Το 1967 η ομάδα αυτή, με επικεφαλής τους διασωθέντες από το δυστύχημα Μπόμπι Τσάρλτον και Μπιλ Φόουκς, αλλά και το αλάνι Τζορτζ Μπεστ, κατακτά το πρώτο Κύπελλο Πρωταθλητριών για την Αγγλία, συντρίβοντας στον τελικό την πορτογαλική Μπενφίκα με 4-1