Σύμφωνα με μια ομάδα ερευνητών από την Ελβετία, επικεφαλής της οποίας είναι ο ελληνικής καταγωγής Τζον Αντωνάκης, η διαφθορά αποτελεί μια φυσική προδιάθεση η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα επίπεδα τεστοστερόνης στον ανδρικό οργανισμό.  

Πώς έγινε η έρευνα;
Η ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Λωζάνης, με επικεφαλής τον καθηγητή Τζ. Αντωνάκη, επέλεξαν τυχαία 718 φοιτητές Διοίκησης Επιχειρήσεων για τη μελέτη τους. Ζήτησαν από τους εθελοντές να παίξουν δύο διαφορετικές εκδοχές ενός κλασικού κοινωνικού πειράματος, γνωστό ως «το παιχνίδι του δικτάτορα».
Στην πρώτη παραλλαγή, οι 162 τυχαία επιλεγέντες φοιτητές πήραν το ρόλο του «ηγέτη» και κάθε ένας από αυτούς είχε από έναν έως τρεις «ακόλουθους». Στη συνέχεια, οι ερευνητές έδωσαν στους ηγέτες μια ποσότητα χρημάτων και τους ζήτησαν να τα διανείμουν στην ομάδα τους κατά βούληση.

Όσοι είχαν μεγαλύτερη αυλή, δηλαδή περισσότερους ακολούθους - και κατά συνέπεια αυξημένη εξουσία - διαπιστώθηκε ότι ήταν πιο πιθανό να κρατήσουν μεγαλύτερο μερίδιο των χρημάτων για τον εαυτό τους.
Στη δεύτερη παραλλαγή, 240 φοιτητές έπαιξαν το ίδιο παιχνίδι ξανά. Πριν την έναρξη του πειράματος, οι ερευνητές μέτρησαν τα επίπεδα της τεστοστερόνης στον οργανισμό τους μαζί με άλλα τεστ προσωπικότητας.
Με στόχο τη δημιουργία ενός «κοινωνικού συμβολαίου» οι φοιτητές κλήθηκαν να αποφασίσουν, μέσω ψηφοφορίας, πόσα χρήματα θεωρούσαν ότι θα πρέπει να παρακρατούν οι ηγέτες.

Οι «ηγέτες» του πειράματος που επέλεγαν να υπερβούν το ποσό αυτό, σπάζοντας τον κανόνα που είχε οριστεί, θεωρούνταν ότι λειτουργούσαν σαν δικτάτορες. «Περιμένουμε, ότι τα άτομα πρέπει να συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό ως προς το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται οι ηγέτες, όταν αποκτούν εξουσία» εξήγησε ο καθηγητής και συνέχισε «Έτσι, μπορούμε να έχουμε ένα σχετικά καλό μέτρο για τη διαφθορά, που ποσοτικοποιεί το βαθμό κατά τον οποίο οι ηγέτες χρησιμοποιούν την εξουσία τους για προσωπικό όφελος και πώς παραβιάζουν τους κοινωνικούς κανόνες, ως μια λειτουργία της εξουσίας για να επωφελούνται οι ίδιοι, σε βάρος του κοινωνικού καλού».

Τι διαπίστωσαν;
Οι ερευνητές παρατήρησαν, ότι ενώ είχαν συμφωνήσει σε έναν κοινωνικό κανόνα, οι ηγέτες που είχαν τη μεγαλύτερη εξουσία ήταν περισσότερο διεφθαρμένοι, παρακρατώντας μεγαλύτερη ποσότητα των χρημάτων για τον εαυτό τους.
«Η εξουσία είναι για τους ηγέτες, ότι το αίμα για τα βαμπίρ. Μόλις πάρουν μια γεύση από αυτή, δε μπορούν να την αποχωριστούν. Το γεγονός ότι η εξουσία μπορεί να διαφθείρει είναι πιθανό. Όμως είναι εξίσου πιθανό το γεγονός ότι όσοι είναι διεφθαρμένοι “στην καρδιά” μπορεί να αναζητούν την εξουσία» πρόσθεσε ο καθηγητής.

Και η τεστοστερόνη
Τα υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης αύξησαν την πιθανότητα οι «ηγέτες» να παραβιάσουν τους κανόνες που οι ίδιοι είχαν θέσει. Παλαιότερες μελέτες είχαν δείξει, ότι τα υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης μπορεί να συνδέονται με αντικοινωνική συμπεριφορά και εγωκεντρικές τάσεις. Ακόμη, έχουν συνδεθεί με μειωμένη ικανότητα ενσυναίσθησης.
«Όσοι είχαν υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης “απενεργοποιούσαν” το αίσθημα της συναισθηματικής επίδρασης που θα είχαν οι αποφάσεις τους σε τρίτους και έτειναν να εστιάζουν περισσότερο στο μεγιστοποίηση του δικούς του οφέλους» κατέληξε ο καθηγητής εξηγώντας τον συσχετισμό μεταξύ τεστοστερόνης και δαφθοράς.

Τα συμπεράσματα της ερευνητικής εργασίας δημοσιεύτηκαν στο Leadership Quarterly.