Πολλές φορές οι κολπίτιδες δεν παρουσιάζονται συμπτώματα και η διάγνωση γίνεται τυχαία, με την κυτταρολογική εξέταση του κολπικού και τραχηλικού επιχρίσματος (test Pap) ή την γυναικολογική εξέταση. Άλλες φορές έχουν ως αποτέλεσμα να διαταράσσεται η σύσταση των φυσιολογικών κολπικών εκκρίσεων. Είναι σημαντικό οι γυναίκες να αναγνωρίζουν τα συμπτώματα και να αναζητούν την κατάλληλη θεραπεία. Τα συμπτώματα της κολπίτιδας, όταν υπάρχουν, περιλαμβάνουν ερεθισμό και κνησμό (φαγούρα) στον κόλπο και το αιδοίο, λευκή παχύρρευστη έκκριση από τον κόλπο, καθώς επίσης ερυθρότητα και οίδημα στα τοιχώματα του κόλπου. Tα υγρά του κόλπου έχουν περίεργο χρώμα, υφή και οσμή αναλόγως του αιτίου που την προκάλεσε.

Οι κολπίτιδες δεν έχουν πάντα καθαρά αναγνωρισμένες αιτίες. Πολλές φορές είναι αποτέλεσμα μόλυνσης από παθογόνους μικροοργανισμούς όπως είναι τα βακτήρια και οι μύκητες, που είτε προέρχονται από το παχύ έντερο και μεταναστεύουν στον κόλπο διαμέσου του περινέου είτε βρίσκουν την ευκαιρία να αναπτυχθούν εξαιτίας κάποιων διαταραχών στη φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου.

Ο γυναικείος κόλπος αποικείται από πληθώρα μικροοργανισμών που στο σύνολό τους ονομάζονται με δύο λέξεις: ‘φυσιολογική χλωρίδα’. Ο κόλπος δηλαδή έχει φυσιολογικά μικρόβια (φυσιολογική χλωρίδα) που εμποδίζουν τα παθογόνα μικρόβια να εισέλθουν. Στη φυσιολογική χλωρίδα επικρατούν οι μικροοργανισμοί με την ονομασία γαλακτοβάκιλλοι οι οποίοι παίζουν προστατευτικό ρόλο. Η φυσιολογική χλωρίδα τρέφεται από τις γυναικείες ορμόνες, τα οιστρογόνα. Σε πολλές περιπτώσεις οι κολπίτιδες εμφανίζονται όταν διαταράσσεται η ισορροπία του όξινου pΗ στην περιοχή του κόλπου. Πολλοί παράγοντες μπορεί να συμβάλουν σε αυτή τη μεταβολή, όπως είναι για παράδειγμα η εγκυμοσύνη, η εμμηνόπαυση, το χρονικό διάστημα πριν την εμμηνορρυσία (περίοδο), τα φάρμακα όπως είναι τα αντιβιοτικά, το στρες, τα αρωματικά σαπούνια και τα στενά ρούχα.

Όταν με μια χρόνια αντιβίωση ή με συχνή χρήση αντισηπτικών, καταστραφεί η φυσιολογική χλωρίδα, τότε εύκολα αναπτύσσονται παθογόνοι μικροοργανισμοί. Το ίδιο γίνεται όταν μειωθούν τα οιστρογόνα ή η άμυνα του οργανισμού.

Σήμερα, λοιπόν, υπάρχουν στην φαρέτρα μας καινοτόμα προϊόντα τα οποία δρουν εξατομικευμένα στη χλωρίδα του κόλπου και μέσω των πρεβιοτικών (πχ μονοϋδρική λακτόζη), αποκαθιστούν άμεσα την ισορροπία της χλωρίδας του κόλπου, μπορούν να δράσουν είτε προστατευτικά είτε θεραπευτικά, εξαλείφοντας τα συμπτώματα του κνησμού, του καύσου και των δυσάρεστων οσμών.

Γιώργος Καλαμπαλίκης MD, MSc, PhD

Μαιευτήρας Γυναικολόγος

Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών