Η επιστολή, η οποία σύντομα θα δημοπρατηθεί, συνέπεσε με τη διάγνωση της φυματίωσης του Κάφκα, από την οποία τελικά πέθανε και όπως επισημαίνουν οι μελετητές συνέβαλε ώστε να καταρρακωθεί ψυχολογικά και να υπάρξουν περίοδοι έντονης δημιουργικής δυστοκίας.

«Όταν οι ανησυχίες έχουν εισχωρήσει σε ένα ορισμένο στρώμα της ύπαρξης, το γράψιμο και τα παράπονα προφανώς σταματούν», έγραφε στον φίλο και εκδότη του, τον αυστριακό ποιητή Άλμπερτ Χέρενσταϊν.

Μέχρι στιγμής δεν έχει προσδιοριστεί επακριβώς ο χρόνος που γράφτηκε η επιστολή, αλλά οι μελετητές πιστεύουν ότι αυτό συνέβη μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου του 1920, όταν ο Κάφκα νοσηλευόταν για την ασθένειά του σε κλινική στο Μεράνο της βόρειας Ιταλίας.

Όπως φαίνεται και στη φωτογραφία, η επιστολή είναι χειρόγραφη, στα Γερμανικά και με ευανάγνωστα γράμματα. Θεωρείται ότι είναι η απάντηση του Κάφκα στην πρόταση του Χέρενσταϊν να συνεισφέρει στο εξπρεσιονιστικό λογοτεχνικό περιοδικό «Οι σύντροφοι», το οποίο εξέδιδε εκείνη την εποχή.

Είχε δει το πιο πρόσφατο έργο του Κάφκα σε έντυπη μορφή, πιθανότατα τη συλλογή διηγημάτων Ein Landarzt (Ένας αγροτικός γιατρός), η οποία είχε γραφτεί το 1917 και εκδόθηκε δύο χρόνια αργότερα. Αλλά ο Κάφκα του εξήγησε πως δεν έγραφε πλέον ενεργά.

«Δεν έχω γράψει τίποτα εδώ και τρία χρόνια, ό,τι κυκλοφορεί αυτή την περίοδο είναι από κείμενα που γράφτηκαν παλιότερα. Δεν δουλεύω κάτι άλλο αυτή την περίοδο, δεν έχω καν κάτι που να βρίσκεται στα σπάργανα», έγραφε χαρακτηριστικά.

Ο Γκάμπριελ Χίτον, ειδικός σε βιβλία και χειρόγραφα στον οίκο Sotheby's στο Λονδίνο, ο οποίος βγάζει την επιστολή σε ηλεκτρονική δημοπρασία στις 27 Ιουνίου, 100 χρόνια μετά τον θάνατο του συγγραφέα, δήλωσε ότι οι επιστολές του Κάφκα που κάνουν αναφορά στο συγγραφικό του έργο είναι σπάνιες. «Πρόκειται για μια επιστολή με σημαντικό περιεχόμενο η οποία σου ελκύει το ενδιαφέρον και σου δίνει μια εικόνα για την προσωπικότητα του Κάφκα», σημείωσε και πρόσθεσε ότι ο τόνος της επιστολής, η οποία υπογράφεται μόνο με το επώνυμό του, «Κάφκα», είναι αυτός ενός συγγραφέα καθώς και κάποιου που μιλάει στον φίλο του.

«Η συγγραφή έθετε έντονες απαιτήσεις στον Κάφκα και απαιτούσε βαθιά αποθέματα της εσωτερικής του δύναμης. Ποτέ δεν αισθάνεσαι ότι η συγγραφή είναι εύκολη γι' αυτόν. Εξαντλείται από αυτήν, δεν είναι κάτι που απορρέει εύκολα από μέσα του, και αυτό είναι ένα πολύ βαθύ συναίσθημα».

Παρά το μελαγχολικό του ύφος, ήταν περίπου εκείνη την εποχή που ο Κάφκα ξεκίνησε την αναμφισβήτητα πιο έντονη ερωτική σχέση της ζωής του, με την Τσέχα δημοσιογράφο Μιλένα Πολιάκοβα-Γιεσένσκα, η οποία μόλις είχε μεταφράσει το έργο του Der Heizer (Ο θερμαστής). Θεωρείται πως τον ενθάρρυνε καθοριστικά να ξεπεράσει τη δημιουργική του στασιμότητα και να γράψει τα τελευταία του αριστουργήματα, «Ο Πύργος» και «Ένας καλλιτέχνης της πείνας».

«Ενώ το γράμμα γράφτηκε σε μια στιγμή απόγνωσης, είναι ιδιαίτερα συγκινητικό να ξέρουμε τώρα ότι επρόκειτο να βιώσει αυτή τη μεταμορφωτική εμπειρία, η οποία θα τον ωθούσε σε μια τελευταία έκρηξη δημιουργικότητας», σχολιάζει ο Χίτον.

Με δεδομένη την αυξανόμενη ζήτηση μεταξύ των συλλεκτών για χειρόγραφες επιστολές - που είναι όλο και πιο σπάνιες στην ψηφιακή εποχή – και για επιστολές του Κάφκα ειδικότερα, εκτιμάται ότι η προσφορά θα μπορούσε να φτάσει μεταξύ 70.000 και 90.000 λιρών.

Η επιστολή βγήκε τελευταία φορά προς πώληση πριν από περίπου 11 χρόνια. Ο σημερινός ιδιοκτήτης αναφέρεται ότι είναι ένας σημαντικός ευρωπαίος ιδιώτης συλλέκτης, χωρίς να δίνονται περισσότερες πληροφορίες από τον οίκο Sotheby's.

Η πώληση συμπίπτει με τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τον θάνατο του Κάφκα (3 Ιουνίου 1924), η οποία έχει φέρει ένα κύμα νέων εκδόσεων, ταινιών για τη ζωή του και εκθέσεων.

Ο Κάφκα πέθανε το 1924 σε ηλικία 40 ετών. Ο Χέρενσταϊν κράτησε την επιστολή μέχρι το 1948, όταν την έστειλε σε μεγάλη ηλικία στην τσεχικής καταγωγής καλλιτέχνιδα Ντόλι Πέρουτζ, η οποία είχε δραπετεύσει από την κατεχόμενη από τους Ναζί Τσεχοσλοβακία το 1938 και εγκαταστάθηκε στη Μασαχουσέτη. Το γράμμα βρίσκεται ακόμη στον φάκελο του αεροπορικού ταχυδρομείου στον οποίο το παρέλαβε.

*Αξιοποιήθηκαν πληροφορίες από τον Guardian