Μόλις πάτησα την ξένη γη ο πανικός δεν άργησε να έρθει όταν συνειδητοποίησα πως η μόνη δεύτερη γλώσσα - μετά τα πορτογαλικά - που μιλούν οι νέοι μου συμπολίτες ήταν ισπανικά κι αυτά με μια προφορά ολότελα διαφορετική απ’ αυτή που εγώ είχα μάθει. Ξαφνικά μαζεύτηκαν γύρω μου πολλές δικαιολογίες για να γυρίσω στη μαμά πατρίδα! Στην Πορτογαλία έζησα την εμπειρία της συγκατοίκησης με δύο Ιταλούς, έναν Κινέζο, έναν Ιρλανδό και μία Γαλλίδα με τους οποίους ναι μεν μας χώριζαν πολλά μα αυτό που μας ένωνε ήταν ένα και ισχυρό. Η ανάγκη της επιβίωσης. Βίωσα το συναίσθημα του να σου κλέβουν την τελευταία τομάτα, αλλά να μη σε νοιάζει διόλου, αφού όλοι μαζί θα την τρώγατε την ίδια μέρα.

Νέοι και νέες με μαύρες κάπες και επίσημο ντύσιμο περπατούν στους δρόμους της Λισαβόνας, πηγαίνουν για ψώνια, βγαίνουν το βράδυ για ποτό χωρίς να αποχωρίζονται λεπτό την περίεργη αμφίεσή τους. Αρχικά τους λες ημίτρελους, έπειτα καταλαβαίνεις πως δεν γίνεται όλη η χώρα να απαρτίζεται από τέτοιους. Την επόμενη μέρα μαθαίνεις πως οι στολές αποτελούν ένα μέρος της φοιτητικής παράδοσης «praxe», η οποία γεννήθηκε στην πανεπιστημιούπολη Coimbra της Πορτογαλίας τον 14ο αιώνα. Σύμφωνα με αυτήν, οι πρωτοετείς Πορτογάλοι πρέπει να περάσουν από κάποιες δοκιμασίες που ορίζονται από τους μεγαλύτερους φοιτητές, ώστε να μυηθούν με επιτυχία στο πανεπιστήμιο.

Μόλις πάτησα την ξένη γη ο πανικός δεν άργησε να έρθει

Κάνουν extreme ασκήσεις σε κεντρικές πλατείες, δοκιμάζονται μέσα από συνεχή καψώνια κι όταν συζητάς μαζί τους, σου εξηγούν με χαρά πως όλα αυτά γίνονται με τη θέλησή τους και αποτελούν ένα τεράστιο έθιμο της χώρας. Η πρακτική αυτή θυμίζει κάτι από ελληνικό στρατό, όπου οι παλιές καραβάνες «ταλαιπωρούν» τους νέους, ώστε να μυηθούν για τα καλά στη νέα ζωή.  «Οι πρωτοετείς πρέπει να ακολουθούν αυτά που τους λέμε εμείς, τους μαθαίνουμε πώς να σκέφτονται και πώς να πράττουν στο Πανεπιστήμιο και αν κάποιος δεν συμμορφωθεί με τους κανόνες, διώχνεται», είχε πει κάποτε ένας μεγαλύτερος φοιτητής.

Καλά κρυμμένο σε ένα στενάκι της πόλης, δεν θα είχα δει ποτέ το παραδοσιακό εκείνο ελληνικό μπαράκι, αν δεν μου τραβούσε την προσοχή η φανταχτερή ελληνική σημαία που ξεχώριζε στον τοίχο του, δίπλα από την επιγραφή «Santorini Café». Η συγκίνηση ήταν μεγάλη, επιτέλους θα πιω ελληνικό φραπέ, είπα! Οι ιδιοκτήτες του δεν είχαν καμία σχέση με την Ελλάδα. Αντίθετα ήταν δύο μεσήλικοι Πορτογάλοι που μάθαιναν ελληνικά και είχαν ενθουσιαστεί με την ελληνική κουζίνα, όταν είχαν επισκεφθεί τη χώρα παλιότερα. Μέσα σε λίγες μόλις εβδομάδες έγινε το επίσημο στέκι μου.

Όλοι φεύγοντας από την Ελλάδα, κάνουμε όνειρα πως θα γεμίσουμε τα μπαγκάζια μας με εμπειρίες γυρίζοντας τη μισή Ευρώπη

Όλοι φεύγοντας από την Ελλάδα, κάνουμε όνειρα πως θα γεμίσουμε τα μπαγκάζια μας με εμπειρίες γυρίζοντας τη μισή Ευρώπη. Τελικά φτάνουμε μέχρι το διπλανό χωριό της πόλης-προορισμού, αλλά γνωρίζουμε τόσα πολλά, νιώθουμε τόσο γεμάτοι. Αυτό τελικά είναι η μαγεία. Αν βρεθείτε ποτέ στην Πορτογαλία, μην ξεχάσετε να επισκεφτείτε την Μαδέιρα, αφού εκεί θα εκτιμήσετε τον ήλιο κι όλα τα διαφορετικά φρούτα του πάθους. Η εμπειρία του Erasmus είναι σύντομη αλλά ξεκάθαρη. Μένεις σε μια χώρα που δεν ξέρεις και που υπό άλλες συνθήκες μπορεί να μην επισκεπτόσουν ποτέ. Έπειτα γυρνάς στο σπίτι σου κι όσα χρόνια κι αν περάσουν πάντα θα ζεις για την επιστροφή… Τίποτα όμως δεν θα ‘ναι πια το ίδιο…

*Την αφορμή για το κείμενο μας έδωσε ο 24χρονος Δημήτρης Χαριτόπουλος, απόφοιτος του τμήματος Πληροφορικής