Η αγορά του ηλεκτρονικού τσιγάρου παρουσιάζει μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης, σύμφωνα με έρευνα της εταιρίας ΝΙΛΣΕΝ. Στην οποία, αναλυτές της εταιρίας εκτιμούν ότι οι πωλήσεις του στη Γηραιά Αλβιόνα, θα αγγίξουν τα 200 εκατ. Στερλίνες. Περισσότεροι, δε από 1.3 εκατ. Βρετανοί, δηλώνουν χρήστες του προϊόντος. Γεγονός, που έχει κινητοποιήσει μεγάλες καπνοβιομηχανίες, να λανσάρουν αντίστοιχα προϊόντα.  Η πρώτη, μεγάλη καπνοβιομηχανία, που έχει λανσάρει αντίστοιχα προϊόντα, είναι η British American Tobacco.    

Οι καπνοβιομηχανίες, όπως φαίνεται, δεν άφησαν την ευκαιρία να πάει χαμένη, εκμεταλλευόμενες το γεγονός του μεγάλου αριθμού χρηστών του ηλεκτρονικού τσιγάρου στην Βρετανία και το χρησιμοποιούν  σαν όχημα επιστροφής τους στη τηλεοπτική διαφήμιση.

Από τη μια πλευρά, η ιατρική κοινότητα στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και διεθνώς δεν συμμερίζεται την σπουδή των αρμοδίων αρχών να επιτρέψουν την πώληση του ηλεκτρονικού τσιγάρου. Υποστηρίζοντας, ότι μπορεί να είναι καλό για έναν καπνιστή, ο οποίος βρίσκεται σε μια μεταβατική περίοδο μέχρι να κόψει το τσιγάρο. Αλλά, υπάρχει ο κίνδυνος να χρησιμοποιηθεί από ανήλικους και ενδεχομένως από μη καπνιστές παραδοσιακών τσιγάρων.

Στην άλλη όχθη του ατλαντικού, στις ΗΠΑ, οι γιατροί που ειδικεύονται στην παροχή βοήθειας προς εκείνους που θέλουν να σταματήσουν το κάπνισμα, λένε ότι επικρατεί σύγχυση σχετικά με τα οφέλη των καπνιστών από τη χρήση των ψεκαστήρων ατμίσματος νικοτίνης. «Δεν έχουμε καμία πραγματική απόδειξη ότι βοηθούν τους ανθρώπους να σταματήσουν το κάπνισμα», λέει ο Δρ Richard Hurt, ο οποίος εδώ και 26 χρόνια είναι υπεύθυνος του τμήματος  Εξάρτησης από τη Νικοτίνη στη Mayo Clinic στο Ρότσεστερ της Μινεσότα. Ενώ ο ίδιος λέει ότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το να καπνίζει κάποιος ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι λιγότερο επιβλαβές από το να καπνίζει ένα κανονικό τσιγάρο, αλλά βεβαίως δεν είναι ασφαλέστερο από το να αναπνέει καθαρό αέρα.

Οι περισσότεροι καπνιστές που θέλουν να σταματήσουν το κάπνισμα έχουν δοκιμάσει τουλάχιστον μία φορά το ηλεκτρονικό τσιγάρο. Σύμφωνα με το  American Journal of Preventive Medicine το 85% περίπου των χρηστών του ηλεκτρονικού τσιγάρου, δήλωσε ότι ένας από τους λόγους που το χρησιμοποιούν είναι για να τους βοηθήσει να σταματήσουν το κάπνισμα. Αλλά «η επιτυχία στη διακοπή του καπνίσματος δεν διέφερε μεταξύ των χρηστών και των μη χρηστών του ηλεκτρονικού τσιγάρου», σημειώνεται στην έκθεση.

Η έλλειψη τεκμηρίωσης δεν έχει αποτρέψει κάποιους κατασκευαστές των e-cig από την προώθηση των προϊόντων τους ως εργαλείων βοηθήματος διακοπής του καπνίσματος. Η εταιρεία «Vapor Shark» δημοσίευσε πέρυσι στο blog της ότι η FDA δεν επιτρέπει στους κατασκευαστές των e-cigs «να εκπαιδεύσουν τους καπνιστές σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εν λόγω προϊόντων για την μείωση και διακοπή του καπνίσματος». Οι κανόνες της FDA προφανώς δεν σταμάτησαν την Vapor Shark από το να δηλώνει στον τίτλο του post της: «Ας πούμε τα πράγματα ως έχουν... τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι χρήσιμα εργαλεία διακοπής του καπνίσματος».

Τα Κέντρα Ελέγχου Ασθενειών αναφέρουν ότι οι περισσότεροι καπνιστές που προσπαθούν να σταματήσουν το κάπνισμα δεν χρησιμοποιούν τεκμηριωμένες μεθόδους, και ακριβώς επειδή δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι τα e-Cigs βοηθούν αποτελεσματικά τους ανθρώπους να διακόψουν το κάπνισμα δεν σημαίνει ότι κάποιοι καπνιστές δεν  αισθάνονται ότι βοηθούνται. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί για την ύπνωση, τον βελονισμό, τη θεραπεία με λέιζερ, ή οποιοδήποτε άλλο τρόπο.

Την ίδια στιγμή, οι ρυθμιστικές αρχές και οι αξιωματούχοι της δημόσιας υγείας πρέπει να βασίζονται σε αποδεικτικά στοιχεία, όταν διαμορφώνουν μια δημόσια πολιτική, και το κάπνισμα εξακολουθεί να αποτελεί ένα τεράστιο και πιεστικό πρόβλημα για τη δημόσια υγεία. Τα τσιγάρα ευθύνονται για το θάνατο σχεδόν 500.000 Αμερικανών κάθε χρόνο, και σύμφωνα με το CDC αυτό ισοδυναμεί με τέσσερα Boeing 777 που συντρίβονται κάθε μέρα χωρίς επιζώντες. Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι το τα e-Cigs βοηθούν στο να αποτρέψουν αυτή την καθημερινή καταστροφή, λέει ο Δρ. Richard Hurt της Mayo Clinic, και ο θόρυβος που δημιουργείται γύρω από αυτά τα βοηθήματα «μας αποσπά την προσοχή από αυτά που ξέρουμε ότι κάνουν τη δουλειά.

Αυτά λέγονται στις ΗΠΑ , ας δούμε όμως τι λένε στην ΕΕ και στη χώρα μας

Ευρωπαϊκή Ένωση

Τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, ψηφίστηκε στην ΕΕ, η καινούργια Οδηγία για τα καπνικά προϊόντα που περιλαμβάνει και ρυθμίσεις σχετικά με τα ηλεκτρονικά τσιγάρα τα οποία κυκλοφορούν στην αγορά. Σύμφωνα με αυτή την ευρωπαϊκή Οδηγία που πρέπει να υιοθετηθεί από τα κράτη-μέλη στην επόμενη διετία, τίθενται όροι στη σύσταση των υγρών ηλεκτρονικού τσιγάρου - γεγονός σημαντικό, καθώς πολλοί ειδικοί μιλούν αυτή τη στιγμή για ένα «ξέφραγο αμπέλι» στο οποίο κανένας δεν γνωρίζει αν τηρούνται οι κανόνες ασφαλείας και ποιότητας. Η Οδηγία ορίζει ότι στο ηλεκτρονικό τσιγάρο, το οποίο δεν θα θεωρείται φάρμακο (φάρμακο θεωρείται αν διαφημίζεται ως προϊόν που συντελεί στη διακοπή του καπνίσματος) αλλά εντάσσεται στα προϊόντα καπνού, τα φιαλίδια θα περιέχουν ως ανώτατο όριο νικοτίνης τα 20 mg/ml υγρού. Παράλληλα, ο κάθε κατασκευαστής θα είναι υποχρεωμένος να αναφέρει αναλυτικά τα συστατικά του προϊόντος και να τηρεί προδιαγραφές ποιότητας στην κατασκευή τους - είναι απαραίτητο να διασφαλίζεται ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν σπάνε ή χάνουν υγρό κατά τη χρήση και επαναπλήρωση. Υπεύθυνοι για την εφαρμογή της οδηγίας θα είναι οι αρμόδιοι φορείς κάθε κράτους-μέλους. Η Οδηγία αναγνωρίζει ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα ενδέχεται να έχουν χρησιμότητα ως μέσο για τη διακοπή του καπνίσματος, ωστόσο αναφέρει ότι μπορεί να εξελιχθούν και σε πύλη για τη μετάβαση προς τον εθισμό στη νικοτίνη και τελικά στην παραδοσιακή κατανάλωση καπνού, καθώς μιμούνται και καθιστούν φυσιολογική την πράξη του καπνίσματος. Έτσι κρίνεται σκόπιμο να εγκριθεί περιοριστική προσέγγιση στη διαφήμιση των e-τσιγάρων.

Τι λέει ο ΕΟΦ

Στη χώρα μας πάντως όλοι συμφωνούν ότι απαιτούνται σωστοί έλεγχοι, καθώς αυτή τη στιγμή επικρατεί σε μεγάλο βαθμό το... χάος. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2008 ο ΕΟΦ ουσιαστικά απαγόρευσε την κυκλοφορία νικοτίνης στα ηλεκτρονικά τσιγάρα, θέτοντας ως κριτήριο το να θεωρείται το e-τσιγάρο με νικοτίνη φαρμακευτικό σκεύασμα για να κυκλοφορεί νόμιμα στην Ελλάδα, ωστόσο παντού γύρω μας, όπως θα έχετε δει, κυκλοφορούν υγρά με νικοτίνη. Οι γνωρίζοντες σημειώνουν ότι τα περισσότερα από αυτά τα υγρά παράγονται σε χώρες όπως η Κίνα και εκτελωνίζονται σε χώρες όπως η Βρετανία ή η Κύπρος, όπου δεν υπάρχουν αντίστοιχες αποφάσεις όπως αυτή του ΕΟΦ (οι χώρες αυτές μάλιστα κερδίζουν από τους δασμούς) και στη συνέχεια περνούν νόμιμα στη χώρα μας, καθώς είναι νόμιμη η μεταφορά τους από άλλο κράτος-μέλος της ΕΕ. Σημειώνεται, επίσης, ότι από το προηγούμενο καλοκαίρι το Συμβούλιο της Επικρατείας δικαίωσε τον Σύνδεσμο Ελληνικών Επιχειρήσεων Ηλεκτρονικού Τσιγάρου καταλήγοντας στο ότι το e-τσιγάρο δεν είναι φάρμακο.

Εν κατακλείδι, η αιτία του «πολέμου» σε αυτή την ανθούσα αγορά, είναι η αμφιβολία για την ασφάλεια ή μη του ηλεκτρονικού τσιγάρου για την υγεία. Η μόνη ομόφωνη επιστημονική απάντηση που μπορεί να δοθεί σε αυτό το ερώτημα αφορά τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις του και δεν είναι ούτε καταφατική ούτε αρνητική: όλοι οι ειδικοί συμφωνούν στο ότι δεν τις γνωρίζουμε, αφού το e-τσιγάρο δεν κυκλοφορεί πολλά χρόνια - η μεγάλη «έκρηξη» στη χρήση του έγινε πριν από περίπου μία τετραετία - με αποτέλεσμα να χρειάζεται να παρέλθει διάστημα τουλάχιστον άλλων 10 ετών προτού αρχίσουν να εξάγονται κάποια στέρεα συμπεράσματα για τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις.