Οι αιώνιοι αντίπαλοι και συνάμα άσπονδοι (κατά την αρχαιοελληνική ορολογία) εχθροί είναι το άλας του αθλητισμού. Χωρίς αυτούς τα σπορ θα ήταν άνοστα, χλιαρά και ανιαρά, χωρίς πάθος, φωτιά και κίνητρο και θα έμοιαζαν περισσότερο με συνάθροιση φιλολογικού τεΐου.

Οι αιώνιοι αντίπαλοι θάβονται στην σκονή της Ιστορίας και απαντώνται είτε σε ατομικό είτε σε συλλογικό επίπεδο.

Στο ατομικό επίπεδο είναι πιο άμεση και εμφανής η αντιπαλότητα και η στοχοποίηση του αντιπάλου. Διότι εδώ έχεις να κάνεις με την αντιπάλαιση του ενός με τον άλλο, πρόσωπο με πρόσωπο. Η αντιπαράθεση όμως αυτή φθίνει στο χρόνο και έχει φυσικό τέλος. Περίφημοι αντίπαλοι που οι αγώνες τους έμειναν χαραγμένοι ανάγλυφα στην μνήμη υπήρχαν πολλοί.

Ποιός μπορεί να ξεχάσει τους αγώνες του Εμίλ Ζάτοπεκ με τον Αλέν Μιμούν στα 10.000 μέτρα την δεκαετία του ’50. Τον Νταλεϋ Τόμπσον με τον Γιουργκεν Χιγκσεν στο δέκαθλο την δεκαετία του ΄80. Την Κρις Έβερεστ-Λουντ με την Μαρτίνα Ναβρατίλοβα στο τένις. Τον Μπόμπι Φίσερ με τον Γκάρι Κασπάροφ στο σκάκι, τον Τζο Λούις με τον Μαξ Σμέλινγκ στην πυγμαχία, τον Έντυ Μερξ με τον Ραμόν Πουλιντορ στην ποδηλασία.

Στο συλλογικό επίπεδο η αντιπαλότητα είναι διαχρονική και διηνεκής και εξ΄αυτού του λόγου περνά από τον πατέρα στον γιό και μετά στον εγγονό. Αγγίζει πιο μεγάλες λαϊκές μάζες, έχει κοινωνικά χαρακτηριστικά (φτωχοί και πλούσιοι), έχει πολιτική απόχρωση (δεξιοί και αριστεροί), πολώνει χρόνο με τον χρόνο τους ακόλουθους των ομάδων και τους φθάνει στα όρια της ψυχικής παράκρουσης. Η δυναμική του ενός συλλόγου βρίσκεται σε άρρηκτο και εσφιγμένο εναγκαλισμό με την δυναμική του άλλου. Δίχως τον ένα ο άλλος δεν νοείται και δεν έχει λόγο υπερπροσπάθειας κι αλληλοπρόσκλησης. Άλλωστε αμάχητο αξίωμα στον αθλητισμό είναι ότι η αξία του νικητή προκύπτει από την αξία του ηττημένου. 

Η αιώνια αντιπαλότητα φέρνει τους οπαδούς σε τέτοιο σημείο, ώστε να παραμερίζουν και να ξεχνούν ατομικές τους ιδεολογίες χάριν της οπαδικής, όπως λ.χ. τον ρατσισμό τους (όταν πανηγυρίζουν το γκολ του «σκυλάραπα», κατά τ’ άλλα, σέντερ φορ τους), την εθνική τους υπερηφάνεια (όταν πανηγυρίζουν σαν αποκλείεται στα ευρωπαϊκά κύπελλα ο μισητός συμπολίτης), τον χριστιανισμό τους (όταν επιχαίρουν σαν σπάσει το πόδι ο αντίπαλος παικταράς και αποχωρήσει), τον κομμουνισμό τους (όταν χειροκροτούν τον καπιταλιστή και εκμεταλλευτή της υπεραξίας της εργασίας Πρόεδρο που τους πήρε το πρωτάθλημα).

Η ομαδάρα μας και ο αιώνιος μισητός αντίπαλος της είναι μέσα στο πνεύμα της ίδιας μας της ζωής. Αναπαράγουν το καθεστώς της ΔΥΑΡΧΙΑΣ, που κυβερνά απλοϊκά μεν σίγουρα δε τις συνειδήσεις των ανθρώπων. Δεν υπάρχει η αρετή χωρίς την κακία, ο Θεός χωρίς τον Διάβολο, ο Αλάχ χωρίς τον Σειτάν, ο Άχουρα Μασδά χωρίς τον Αριμάν (οι δύο θεοί των αρχαίων Περσών), το έγκλημα χωρίς την τιμωρία, το μαύρο χωρίς το άσπρο, η ημέρα χωρίς την νύχτα, το κρύο χωρίς την ζέστη.

Στην Βυζαντινή ιστορία μάθαμε για τους Πράσινους και τους Βένετους (κυανούς). Δηλαδή τις ενάντιες φατρίες που συναθροίζονταν στον ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης υποστηρίζοντας με τις γροθιές τους τα χρώματα τους και τους αρματηλάτες τους. Έφθασαν μάλιστα να παίξουν και ιστορικοπολιτικό ρόλο στην στάση του Νίκα το 532 μ.Χ κατά του Νοβελίσσιμου Ιουστινιανού. Έχασαν την ύστατη ώρα από το πείσμα της Θεοδώρας και το σπαθί του Βελισσάριου, ενώ ο Ιουστινιανός ήτανε έτοιμος να μπαρκάρει για Ιταλία μεριά.

Στην σύγχρονη ελληνική ιστορία έχουμε ζωντανή την μέχρις τελευταίας ρανίδος αντιπαλότητα και εχθρότητα του Ολυμπιακού με τον Παναθηναϊκό, του ΠΑΟΚ με τον Άρη, του Ολυμπιακού Βόλου με την Νίκη, της Προοδευτικής με το Αιγάλεω, της Δόξας Βύρωνα με τον Εθνικό Αστέρα, του Παπάγου με την Δάφνη («ουίσκι με πάγο, γα..….τον Παπάγο!») κ.ο.κ.

Εάν ταξιδέψουμε στην Εσπερία θα βρούμε μπροστά μας τον «Εκατονταετή πόλεμο» της Ρεάλ με την Μπαρτσελόνα, της Σέλτικ με την Ρεϊντζερς, του Άγιαξ με την Φέγιενορντ, της Τσέλσι με την Μίλγουολ, της Γιουβέντους με την Τορίνο, της Ρόμα με την Λάτσιο, της Μαρσέιγ με την Παρί, της Μπενφίκα με την Πόρτο, της Φλαμένγκο με την Φλουμινένσε (Φλα-Φλου), της Ρίβερ Πλέιτ με την Μπόκα Τζούνιορς, του Ερυθρού Αστέρα με την Παρτιζάν, της Ντιναμό Ζάκρεμπ με την Χάιντουκ, της ΤΣΚΑ Μόσχας με την Σπαρτάκ, της Γαλατασαράι με την Φενερμπαχτσέ κ.ο.κ.

Στην ευρεία έννοια του αθλητισμού και με διασταλτική ερμηνεία μπορούμε να συμπεριλάβουμε το απαύγασμα της αντιπαλότητος δηλ. τις μονομαχίες, έστω και αν το έπαθλο είναι ο θάνατος του αντιπάλου. Και τις κατατάσσω εκεί με μία δόση αυθαιρεσίας, διότι η κάθοδος των αντιπάλων στην κονίστρα είναι εθελουσία. Λ.χ. στην Ιλιάδα συναντάμε τον Αχιλλέα με τον Έκτορα, στην Ιουδαία τον Δαβίδ με τον Γολιάθ, στην Αρχαία Ρώμη τους Οράτιους με τους Κουράτιους, στην Αναγέννηση τον Καραβάτζιο (τον ζωγράφο) με τον Ρ.Τομασσόνι, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο τον Βασίλι Ζάιτσεφ με τον Ταγματαρχη Καίνινγκ…

- Δημοσθένης Δέπος