Η πρώτη μου γνωριμία μ’ αυτούς ήταν το Σεπτέμβριο του 2004, όταν, χάριν του γιού μου του Γιωργάκη, ανηφόρισα στο 10ο κέντρο νεότητας Αθηνών, στα Σεπόλια, όπου εκγυμνάζετο η πιτσιρικαρία του μονολιθικού και ιστορικού σωματείου «Α.Ο ΤΡΙΤΩΝ». Και τον αποκαλώ μονολιθικό όχι με απαξοία, αλλά με θαυμασμό, σεβασμό και εγκαρτέρηση, διότι παρείχε μόνο μπάσκετ και τίποτε πέραν αυτού.

Εκεί λοιπόν, τις ώρες της σχόλης μου, παρατήρησα δύο έγχρωμα, ψηλά για την ηλικία τους και αδύνατα παιδιά, που αντί για χέρια είχαν ξώβεργες, τον Θανάση και τον Γιάννη, τα οποία χαμογελούσαν με το παραμικρό και ήταν ευρέως αποδεκτά τόσο από την τοπική κοινωνία των Σεπολίων όσο και από τους συναθλούμενούς τους. Διείδα τότε, ότι αντιμετώπιζαν το μπάσκετ περισσότερο σαν παιχνίδι, διασκέδαση και φλυαρία, παρά σαν κάτι σοβαρό για την ίδια τους την ύπαρξη. Μου έκανε εντύπωση τότε ότι, σε αντίθεση με τις ορδές των Βαρβάρων (που ήδη είχαν αρχίσει να κατακλύζουν την γειτονιά) τα αδέλφια Αντετοκούνμπο είχαν αγκαλιαστεί από τους εκεί Αθηναίους, οι οποίοι τα αντιμετώπιζαν προνομιακά, με θέρμη, τους φέρονταν σαν μασκότ, τους αποκαλούσαν δε «οι Κούμποι». 

Ο νεαρός τότε προπονητής τους, ο Βασίλης ο Ξενάριος, τα ήθελε σαν τρελλός και προσπάθησε μαζί τους, αλλά τα αδέλφια δεν ήταν αναπόσπαστα από την ανασφάλεια και το τεκμήριο επιβίωσης της πολυπληθούς οικογένειάς τους. Τις περισσότερες φορές πιθανόν πήγαιναν με τους γονείς τους στη δουλειά και δεν κατέβαιναν για προπόνηση.

Εκεί λοιπόν στο ανοιχτό του Τρίτωνος τα είδε ο Σπύρος ο Βεληνιάτης (φίλος του Ξενάριου και μισός Γερμανός - μισός Έλληνας). Ο Σπύρος ήταν «μανούλα» στην εκμάθηση του μπάσκετ στους μικρούς (και μόνον εκεί και το ξέρει). Διότι πρέσβευε το αυτονόητο. Να μάθουν τα παιδιά αποκλειστικώς την χρήση της ΜΠΑΛΛΑΣ του μπάσκετ. Και μετά όλα τα άλλα έρχονται…

Αρχές του 2007, ο Σπύρος ρώτησε τον Βασίλη, αν μπορούσε να πάρει τα αδέλφια στον ΦΙΛΑΘΛΗΤΙΚΟ (όπου τότε ήταν φρέσκος προπονητής στις ακαδημίες) και θα κοίταζε για κανένα οδοιπορικό της τάξεως των 200 ευρώ – πόσο λίαν σημαντικό για την μαστιζόμενη από πενία οικογένεια Αντετοκούνμπο. Με την σειρά του το ιδιόρρυθμο αλλά άκρως επιτυχημένο δίδυμο Ζήβα-Σμυρλή ανέλαβε τα αδέλφια. Η συνέχεια μέχρι σήμερα είναι λίγο-πολύ γνωστή…

Στις μία-δύο φορές που συνάντησα τυχαίως έκτοτε τον Θανάση (μεγαλωμένο πια) ήρθε αυτός πρώτος να μου σφίξει το χέρι και να με χαιρετήσει χαμογελώντας, με ένα βλέμμα συναισθηματικό και νοσταλγικό συνάμα. 

«Οι Έλληνες είναι οι μετερχόμενοι της ελληνικής παιδείας» είχε πει ο Ισοκράτης. Το τι λένε οι άλλοι τώρα, εγώ τ’ακούω βερεσέ… Ο Ισοκράτης ήξερε τι σήμαινε ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ και πόσο δύσκολο ήταν να την κατακτήσει κανείς. Και ότι αν έβγαινες κατακτητής σε αυτήν την επίπονη αντιμαχία, αυτομάτως κέρδιζες τον τίτλο του Έλληνος. Ότι υπάρχει σήμερα σε σκέψη στον πλανήτη, το είχε ανακαλύψει από τότε εκείνος ο θαυμαστός λαός (οι αρχαίοι Έλληνες). Όχι το σημερινό αλληλογροθοκοπούμενο μόρφωμα του Ελληνοχριστιανισμού με τα κατευθυνόμενα ψέματα και τις αποσιωπήσεις του, που μας ταϊζει το σχολείο και το πανεπιστήμιο. Ελληνισμός και Χριστιανισμός είναι ασύνδετες και αντικρουόμενες κοσμοθεωρίες και δεν παντρεύονται με το ζόρι…

Επειδή άνθρωπος δεν γεννιέσαι, αλλά γίνεσαι μέσα από σπουδή, κοινωνικό εγκλιματισμό και πλάσιμο ατομικής ηθικής. Έτσι λοιπόν δεν μπορούμε να θεωρούμε περισσότερο άνθρωπο (και επαγωγικώς Έλληνα ) τον Σχορτσιανίτη (επειδή τον λένε Σοφοκλή και έχει Έλληνα πατέρα) και λιγότερο τους «Κούμπους».

Ήταν συγκινητική, αυθόρμητη και μη υπαγορεύσιμη η στιγμή του Θανάση με την ελληνική σημαία στο NBA. Εξαιτίας της λαχτάρας του εκ του απονεμημένου αργά εθνικού προσδιορισμού του, κοίταζε (ορθώς κατ’αυτόν) τον σταυρό στα αριστερά της σημαάας και δεν κατάλαβε ότι οι τηλεθεατές θα τον έβλεπαν ανάποδα (δηλ. τον σταυρό στα δεξιά της σημαίας)…

Υ.Γ: Δείτε το ντοκιμαντέρ στον ΣΚΑΙ για τους χιμπατζήδες (τα πρώτα μας εξαδέλφια) και την θηριώδη αγριότητά τους. Θα εννοήσετε πόσες χιλιάδες χρόνια πολιτισμού πρέπει να περάσουν ακόμη για να αποβάλουμε την πραγματική μας φύση μέχρι να «εξανθρωπιστούμε».

- Δημοσθένης Δέπος