-Πώς δόθηκε η αφορμή για τη δημιουργία της πρώτης πανελλαδικής εμβέλειας Γραμμής Ψυχολογικής Στήριξης για λεσβίες, gay, αμφί, τρανς άτομα και τις οικογένειές τους;

Η Γραμμή Ψυχολογικής Στήριξης 11528 αποτελεί ουσιαστικά συνέχεια μίας προσπάθειας που ξεκίνησε το 2010 από την Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς του Υπουργείου Παιδείας. Τότε πρόεδρος ήταν ο κ. Λιβανός Γιάννος, όπου με πρωτοβουλία του, αλλά και με την υποστήριξη συνεργατών του σχεδιάστηκε την περίοδο 2010-2011 το Πρόγραμμα «Ζούμε όπως κι εσύ», στο πλαίσιο του οποίου λειτούργησε για 11 μήνες και 15 μέρες την περίοδο 2012-2013 μία αντίστοιχη γραμμή, αλλά διακόπηκε από την επόμενη διοίκηση.

Η προσπάθεια που γίνεται σήμερα αποτελεί ουσιαστικά συνέχεια εκείνου του προγράμματος που έληξε απότομα και χωρίς ουσιαστική αιτιολογία, μιας και τα ευρήματα από τα αποτελέσματα δικαιολογούσαν απόλυτα την λειτουργία και αναγκαιότητα του έργου. Το «Πρόγραμμα Καταπολέμησης των Διακρίσεων βάσει του Σεξουαλικού Προσανατολισμού και της Ταυτότητας Φύλου: Πρόληψη και Παρέμβαση», στο πλαίσιο του οποίου λειτουργεί η Γραμμή 11528-ΔΙΠΛΑ ΣΟΥ σήμερα, σκοπό έχει μεταξύ άλλων να αναδείξει αυτήν την αναγκαιότητα. Από αυτήν την άποψη θα σας πω μόνο αυτό: ένα LGBT άτομο έχει 4 φορές περισσότερες πιθανότητες να προβεί σε αυτοκτονία ή να έχει αυτοκτονικές σκέψεις, ενώ παρουσιάζει συχνότερα κατάθλιψη, άγχος και έλλειψη αυτοπεποίθησης.

-Σε σχέση με το εξωτερικό, πόσο εξοικειωμένοι είναι οι πολίτες στη χώρα μας με το θέμα αυτό;

Νομίζω ότι ανταποκρίνονται το ίδιο θετικά. Το τηλέφωνο ως μέσο λειτουργεί προστατευτικά και πολύ απελευθερωτικά για εκείνη/εκείνον που καλεί. Παίρνει τηλέφωνο γνωρίζοντας από πριν ότι οι κλήσεις είναι ανώνυμες και εμπιστευτικές, βρίσκει ένα έδαφος σταθερό, έμπιστο και με κατανόηση, ώστε να μπορεί να μοιραστεί σκέψεις και συναισθήματα με εξειδικευμένες/εξειδικευμένους ψυχολόγους. Το τηλέφωνο παρόλο που κάνει την δουλειά των ψυχολόγων λίγο πιο δύσκολη (επειδή δεν έχουν το οπτικό ερέθισμα που μπορεί να τους προσδώσει επιπλέον στοιχεία εκτίμησης) είναι το πλέον κατάλληλο μέσο σε αυτή την χρονική στιγμή για λεσβίες, γκέι, αμφί, τρανς, γονείς και εκπαιδευτικούς που ζουν στην Ελλάδα.

Τόσο στο εξωτερικό όσο και στην χώρα μας έχουμε απόσταση να διανύσουμε προς το αυτονόητο και βέβαια για να κάνουμε μία τέτοια σύγκριση θα πρέπει να προσδιορίσουμε για ποιες χώρες του εξωτερικού μιλάμε. Υπάρχουν χώρες που επιβάλλουν θανατική ποινή ή φυλάκιση λόγω ομόφυλου σεξουαλικού προσανατολισμού και χώρες που επιτρέπουν τον γάμο μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών, αναγνωρίζουν και σέβονται τα δικαιώματά τους και επιτρέπουν την τεκνοθεσία. Η κάθε χώρα έχει τα δικά της ιδιαίτερα πολιτισμικά και κοινωνικά πρότυπα και στερεότυπα να αντιμετωπίσει προς την εξισορρόπηση των ίσων δικαιωμάτων για όλες και όλους.  

Έτσι και στην Ελλάδα, με την διαφορά ότι οι Ελληνίδες και οι Έλληνες δεν θα έλεγα ότι είναι ή δεν είναι εξοικειωμένες/οι με το θέμα, θα έλεγα ότι είναι εξοικειωμένες/οι με μία λαθεμένη εικόνα του θέματος. Ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου είναι δύσκολες έννοιες για να κατανοηθούν, μπερδεύονται με άλλες έννοιες, παραγνωρίζονται και απαξιώνονται. Γι' αυτό και μέσα από την καμπάνια ΔΙΠΛΑ ΣΟΥ, αλλά και την προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σε σχολεία, σε εκπαιδευτικούς και στο ευρύ κοινό θα προσπαθήσουμε να ξεμπερδέψουμε τον κόσμο και να τον βοηθήσουμε να γνωρίσει τους όρους αυτούς, να μην φοβάται να τους χρησιμοποιήσει, αλλά και να τους αναγνωρίσει στους γύρω του. Η ενημέρωση και γνώση ανοίγει έναν δρόμο για να χτιστεί η ισότητα και η αλληλεγγύη.

-Από πού βρίσκει τα χρήματα η γραμμή για τη λειτουργία της;

Η Γραμμή 11528-ΔΙΠΛΑ ΣΟΥ λειτουργεί στα πλαίσια του «Προγράμματος Καταπολέμησης των Διακρίσεων βάσει του Σεξουαλικού Προσανατολισμού και της Ταυτότητας Φύλου: Πρόληψη και Παρέμβαση», όπου την εξ’ ολοκλήρου χρηματοδότηση και υποστήριξη έχει αναλάβει η οργάνωση «αλληλεγγύη-Solidarity Now».

-Η ανταπόκριση των ανθρώπων ποια είναι; Πόσα τηλεφωνήματα δέχονται οι εργαζόμενοι περίπου ημερησίως;

Μας καλούν από κάθε γωνιά της Ελλάδας, ακόμη και από το κέντρο της Αθήνας, που θεωρείται ότι διαθέτει όλες τις υπηρεσίες που μπορεί κανείς να ζητήσει βοήθεια. Δεδομένου ότι η ανακοίνωση λειτουργίας της Γραμμής 11528-ΔΙΠΛΑ ΣΟΥ έγινε μόλις στις 17 Μαρτίου, έχουμε αρκετές κλήσεις σε αριθμό, αλλά το βασικότερο είναι η βαρύτητα των περιστατικών ανά τηλεφώνημα.

Tο 11528 είναι το καινούργιο εργαλείο της ΛΟΑΤ κοινότητας

-Ποια είναι τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας ομοφυλόφιλος άνθρωπος στην καθημερινότητά του;

Θα έλεγα ότι το πιο κρίσιμο όλων στην καθημερινότητα είναι το ζήτημα της ορατότητας και της διαφύλαξης της ισότητας των δικαιωμάτων της/του. Το αίσθημα φόβου, ανασφάλειας και ανελευθερίας που ενέχει μία ανέμελη βόλτα με τον/την σύντροφο κρατώντας τα χέρια, ένα τρυφερό φιλί σε δημόσιο χώρο, το φλέρτ, το γέλιο, η ομιλία, η συναναστροφή, η έκφραση του εαυτού ολόκληρου δηλαδή. Έχουμε μπερδέψει την επιλογή της σεξουαλικής πρακτικής με την έκφραση του σεξουαλικού προσανατολισμού που δεν αποτελεί επιλογή ή πρακτική, αλλά μέρος του εαυτού και της κοινωνικής ζωής του ατόμου που διαλέγεται με τους άλλους. Ο γκέι άνδρας και η λεσβία υπάρχουν και είναι η θεία σου, ο μαθηματικός σου, η ταμίας στο Zara και ο αδελφός σου, η καλύτερή σου φίλη, ο μαθητής σου, αλλά και ο ηλεκτρολόγος αυτοκινήτων. Αυτό που μένει και να το δεις. Είναι ΔΙΠΛΑ ΣΟΥ. Η καθημερινότητα ενός ομοφυλόφιλου, όπως τίθεται στην ερώτησή σας, ενέχει όλους εμάς, οπότε εμείς είμαστε εκείνες και εκείνοι που δεν θα πρέπει να είμαστε πρόβλημα για εκείνον.

-Κατά την άποψή σας, σχετίζεται η ομοφυλοφιλία με το θέμα της κατάθλιψης;

Ικανή, όχι αναγκαία συνθήκη θα έλεγα. Εν ολίγοις ναι. Τα ποσοστά των γκέι και λεσβιών είναι αυξημένα στο θέμα της κατάθλιψης, όπως και στην αυτοκτονικότητα. Αναφορικά δε στα τρανς άτομα οι δείκτες είναι ακόμα πιο υψηλοί, σε σημείο που κυριολεκτικά να κινδυνεύει η ζωή τους. Αυτό που συνδέει, ωστόσο, τα LGBT άτομα με την κατάθλιψη είναι το περιβάλλον τους. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν υπάρχει υποστηρικτικό δίκτυο γύρω τους: οικογένεια, σχολείο, εργασία, φίλοι, συλλογικότητες που να προσφέρουν διέξοδο. Οι LGBT σημειώνουν υψηλούς δείκτες σε ψυχολογικές διαταραχές, επειδή το περιβάλλον τους παρουσιάζει χαμηλούς δείκτες συνοχής, εμπιστοσύνης, υποστήριξης, ασφάλειας και κατανόησης. Η Γραμμή 11528-ΔΙΠΛΑ έρχεται να καλύψει αυτό το κενό.

-Υπάρχει κάποια ιστορία από την μέχρι τώρα πορεία σας που σας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση;

Υπάρχει. Μάλιστα όχι μόνο μία. Θα πρέπει να είμαι φειδωλή στα λόγια για λόγους εχεμύθειας, ανωνυμίας κτλ. θα πω όμως μόνο αυτό: Με συγκινούν οι γονείς που δεν ξεκινούν λέγοντας: «έχω ένα πρόβλημα» αλλά λέγοντας: «έχω ένα κορίτσι» ή «έχω ένα αγόρι». Εκείνοι που είναι περήφανοι για τα παιδιά τους no matter what! Στην Ελλάδα έχουμε τέτοιους γονείς.

Κυριακή Αξιώτη