Ακόμη και σ' ένα παιχνίδι το οποίο ήταν αδιάφορο από άποψη βαθμολογίας, καθώς η Λίβερπουλ δεν μπορούσε να διεκδικήσει το πρωτάθλημα, αλλά ούτε και να απειληθεί για τη διατήρηση της 3ης θέσης που οδηγεί στο Τσάμπιονς Λιγκ, γι' ακόμη μια φορά η ομάδα του Κλοπ έβγαλε στο χορτάρι κάποιες από τις αρετές που την επανέφεραν στο προσκηνίο. Είχε 36 τελικές έναντι μόλις 4 των αντιπάλων της, τις διπλάσεις πάσες (621 έναντι 303) και σαφή υπεροχή στην κατοχή (68% έναντι 32%). Τα γκολ προήλθαν από έναν παίκτη που πήρε το καλοκαίρι στο πλαίσιο μιας στοχευμένης μεταγραφικής πολιτικής, τον Μακ Άλιστερ από τη Μπράιτον κι από ένα παίκτη που έβγαλε από τις ακαδημίες της, αφού πρώτα ψήθηκε για μερικούς μήνες στη Μπρίστολ Σίτι της League One (Γ' κατηγορία Αγγλίας), τον Κουάνσα.

Στο ύστατο χαίρε, ο Κλοπ επέλεξε να φορέσει ένα κόκκινο φουτερ με κουκούλα, που πίσω του είχε γραμμένη τη φράση που ορίζει τη νοοτροπία του συλλόγου και μιλά όσο καμία στη ψυχή των φιλάθλων της: «I'll Never Walk Alone». Το χαλαρό στυλ του Κλοπ, που αγαπήθηκε όσο κι οι προπονητικές του ικανότητες, ήταν ξανά παρών. Όπως ήταν όμως και η γενναιοδωρία που τον χαρακτήριζε στις δημόσιες τοποθετήσεις του.

Με την πρόσληψη του διαδόχου του Άρνε Σλοτ να έχει γίνει ήδη γνωστή, ο πολυνίκης τεχνικός αντί κρατήσει τη χτεσινή ημέρα αποκλειστικά για τον εαυτό του, προτίμησε να κάνει λίγο πιο εύκολη την επόμενη για τον πρωτάρη σε αυτό το επίπεδο συνάδελφό του. Κι υπό τον ήχο του «Live is Life» του αυστριακού συγκροτήματος Opus, προέτρεψε όλο το γήπεδο να τραγουδήσει «Arne Slot, la la la la la la la la».

Ο Σλοτ αναδείχτηκε για δύο συνεχόμενα χρόνια κορυφαίος προπονητής στην Ολλανδία, οδηγώντας τη Φέγενορντ στον τελικό του Κόνφερενς Λιγκ το 2022 και στην κορυφή του πρωταθλήματος το 2023, ενώ φέτος κατέκτησε και το Κύπελλο της χώρας. Ωστόσο, η μετάβαση σ’ ένα τόσο ποιοτικό και ανταγωνιστικό πρωτάθλημα έχει αποδειχτεί δύσκολη για συναδέλφους του που διέγραψαν αντίστοιχη πορεία, με πιο κοντινό παράδειγμα εκείνο του Έρικ Τεν Χαγκ. Ο πρώην προπονητής του Άγιαξ δυσκολεύεται πολύ να επαναφέρει τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στην ελίτ του αγγλικού ποδοσφαίρου, με την ομάδα του φέτος να τερματίζει στην 8^η θέση, εκτός ευρωπαϊκών διοργανώσεων, έχοντας μόλις 18 νίκες σε 38 παιχνίδια (που σημαίνει ότι 20 ματς δεν κατάφερε να τα κερδίσει) και αρνητική διαφορά τερμάτων έχοντας δεχτεί ένα γκολ περισσότερο απ’ όσα κατάφερε να πετύχει.

«Καλωσορίστε τον νέο προπονητή όπως καλωσορίσατε εμένα. Συνεχίστε να πιστεύετε και να δίνετε ώθηση στην ομάδα. Οι αλλαγές είναι καλό να συμβαίνουν», είπε από μικροφώνου ο Κλοπ και τα λόγια του αντήχησαν από τη μία άκρη των κερκίδων στην άλλη.

Και συνέχισε απευθυνόμενους στους φιλάθλους: «Δεν αισθάνομαι σαν να πρόκειται για το τέλος. Αλλά σα να έχουμε μπροστά μας μια αρχή. Σήμερα είδα μια ομάδα γεμάτη όρεξη να παίξει ποδόσφαιρο. Κι αυτό είναι ένα σημάδι εξέλιξης. Είναι αυτό που χρειάζεσαι.

Είναι κάπως άβολο που έχω όλη αυτή την προσοχή πάνω μου, αλλά με βοηθά ταυτόχρονα να συνειδητοποιήσω κάποια πράγματα. Υπήρξε κόσμος που μου είπε ότι μετέτρεψα την αμφιβολία του σε πίστη - θεωρώ ότι αυτό δεν είναι αλήθεια. Έχουμε αυτό το γήπεδο, αυτό το προπονητικό κέντρο και εσάς που είστε μια υπερδύναμη στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο.

Τώρα είμαι ένας από εσάς. Σας αγαπώ πάρα πολύ. Δεν θα βαδίσω ποτέ ξανά μόνος μου - σας ευχαριστώ γι' αυτό».

Το πόσο σημαντικός υπήρξε ο Κλοπ το μαρτυρούν αναμφίβολα οι επιτυχίες του. Ήταν ο προπονητής που έδωσε τέλος σε ανομβρία τριάντα ετών κι έφερε στην κόκκινη πλευρά του Μέρσεϊσάιντ το πρωτάθλημα (υπάρχει κι η μπλέ της Έβερτον που περιμένει ανάλογη επιτυχία από το 1987). Ήταν εκείνος που οδήγησε τη Λίβερπουλ σε ακόμη ένα Τσάμπιονς Λιγκ και προσέθεσε στην πλούσια λίστα με τις διακρίσεις της ακόμη 6 νίκες σε τελικούς παντός είδους (από Λιγκ Καπ μέχρι το Παγκόσμιο Κύπελο Συλλόγων). Το πόσο πολύτιμη όμως ήταν η παρουσία του στο πρωτάθλημα το μαρτυρούν ακόμη περισσότερο οι δηλώσεις βασικών του ανταγωνιστών όπως του Πεπ Γκουαρντιόλα.

«Θα μου λείψει πολύ. Ο Γιούργκεν έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή μου, με έφερε σε άλλο επίπεδο ως προπονητή, νομίζω ότι σεβόμαστε απίστευτα ο ένας τον άλλον. Με βοήθησε πολλές φορές με την ομάδα του, υπήρξε ένας μεγάλος ανταγωνιστής», ανέφερε χαρακτηριστικά ο προπονητής της Μάντσεστερ Σίτι, η οποία πλέει σε πελάγη ευτυχίας μετά την επίτευξη ενός μοναδικού ρεκόρ.

«Δεν είναι μόνο οι τίτλοι, υπάρχουν προσωπικότητες που όταν πηγαίνουν σε μια ομάδα γίνονται κομμάτι της για πάντα. Ο Γιούργκεν ανήκει στο επίπεδο του Σάνκλι και του Πέισλι, των απίστευτων θρύλων που έχουν περάσει από τη Λίβερπουλ.

Είναι αλήθεια ότι πολλές φορές δεν κατάφερα να βρω τον τρόπο παιχνιδιού που χρειαζόταν για να τον "τιμωρήσω", όπως καταφέρνω να κάνω απέναντι σε άλλες ομάδες. Με εκείνον απέναντι, ήταν πολύ δύσκολο», προσέθεσε ο Πεπ.

Από την πλευρά του ο Άλισον, τερματοφύλακας της Λίβερπουλ κι ένας από τους βασικούς πρωταγωνιστές στην εποχή του Κλοπ τον χαρακτήρισε άνθρωπο με φυσικά ηγετικά χαρακτηριστικά, γεμάτο πάθος κι επιθυμία να φτάσει στη νίκη. Αλλά και κάποιον που σκέφτεται την ίδια στιγμή, στον ίδιο βαθμό και την προσωπική πλευρά των παικτών.

«Έχω τόσες πολλές καλές αναμνήσεις και είμαι τόσο ευγνώμων που είχα την ευκαιρία να δουλέψω υπό την ηγεσία του. Η συμβολή του είναι τεράστια. Όταν ήρθα εδώ ήμουν 26 ετών και τώρα κλείνω τα 32. Έχω δύο παιδιά εδώ και έχουν συμβεί τόσα πολλά στη ζωή μου.

«Είναι τεράστια η σημασία όλων όσων έκανε για τον σύλλογο. Του αξίζουν όλα τα εύσημα. Ήταν τεράστια η συμβολή του στη δημιουργία αυτής της νοοτροπίας για κάθε παίκτη.

Τώρα έχουμε μια τεράστια πρόκληση με την αλλαγή προπονητή. Δεν γνωρίζουμε πάρα πολλά γι' αυτόν».

Το πιο σημαντικό που κατάφερε ο Κλοπ είναι εκείνο που η ταπεινοφροσύνη του δεν του επιτρέπει να παραδεχτεί και σκιαγραφείται στον αποχαιρετισμό του Άλισον, μιλώντας για τη νοοτροπία που χτίστηκε σε κάθε ποδοσφαιριστή. Η μετατροπή της αμφιβολίας σε πίστη, τόσο εντός του γηπέδου, όσο κι εκτός. Μια λάθος πάσα δεν ήταν λόγος πια για να ξεσπάσει ένα κύμα αποδοκιμασιών. Ούτε καν ένα σερί αρνητικών αποτελεσμάτων δεν μπορούσε να σταθεί αρκετό προκειμένου να αρθεί η ψήφος εμπιστοσύνης στον Κλοπ και τους παίκτες του. Δεν γνωρίζει κανείς βέβαια τι θα συνέβαινε αν ο Κλοπ έμενε στον πάγκο τα ίδια χρόνια με τον Βενγκέρ. Όμως το σημείο που επέλεξε να φύγει του δίνει το δικαίωμα να φύγει χωρίς να έχει προλάβει να τον αγγίξει η φθορά.

Η κουβέντα που είχε πει στην πρώτη του συνέντευξη ως προπονητής της Λίβερπουλ έχει βρει το αντίκρισμα που προσδοκούσε και με το παραπάνω. «Δεν είναι τόσο σημαντικό τι σκέφτονται οι άνθρωποι όταν πηγαίνεις κάπου. Είναι πολύ πιο σημαντικό τι σκέφτονται όταν φεύγεις».

Κώστας Παπαντωνίου